Експертите за здравје на срцето од Британската фондација за срце (BHF) открија дека две намирници – овес и растителни стероли и станоли кои можат значително да го намалат нивото на холестерол во крвта, делувајќи на сличен начин како лековите . Овие природни алтернативи помагаат во одржување на здраво срце и намалување на ризикот од кардиоваскуларни болести.
Високиот холестерол, особено LDL или „лошиот“ холестерол, може да доведе до натрупување на масни наслаги во артериите, зголемувајќи го ризикот од срцев или мозочен удар. Од друга страна, HDL или „добриот“ холестерол помага во отстранување на вишокот холестерол од крвта. Урамнотежената исхрана е клучна за контрола на холестеролот, а овесот и растителните стероли се едноставен начин за поддршка на таа цел.
Овес
Овесот е богат со растворливи влакна наречени бета-глукан, кој во дигестивниот систем создава гел што ги „фаќа“ жолчните киселини богати со холестерол, спречувајќи нивен влез во крвотокот. Тоа го поттикнува црниот дроб да користи повеќе холестерол од крвта за да создаде жолчка, со што се намалува нивото на LDL холестерол. Според истражувања објавени во British Journal of Nutrition, консумацијата на 3.5 грама бета-глукан дневно неколку недели може да го намали „лошиот“ холестерол за 4.2%.
Препорачаната дневна доза бета-глукан е 3 грама, што може да се постигне, на пример, со 40 грама овесна каша (2 грама бета-глукан) или 250 мл овесно млеко (1 грам бета-глукан). Иако овесот помага во намалување на холестеролот, BHF забележува дека нема докази дека директно го намалува ризикот од срцев или мозочен удар. Овесот може да се консумира како каша за појадок, да се додава во печива или супи, нудејќи дополнителна нутритивна вредност.
Растителни стероли и станоли
Одредени маргарини, млека и јогурти збогатени со растителни стероли и станоли – познати и како фитостероли – докажано помагаат во намалување на холестеролот. Овие супстанции, по структура слични на холестеролот, се натпреваруваат со него за апсорпција во цревата, со што се намалува количината на холестерол што влегува во крвта. Анализа на 124 студии од 2014 година покажа дека дневен внес до 3.3 грама фитостероли може да го намали LDL холестеролот за 6 до 12% во рок од четири недели.
Иако фитостеролите природно се наоѓаат во овошје, зеленчук, масла, јаткасти плодови и житарки, просечниот дневен внес е помал од 600 милиграми – недоволно за значителен ефект. Збогатените производи, кои содржат околу 2 грама фитостероли по порција, затоа се поефикасен избор. Асоцијацијата на британски диететичари потврдува дека дневен внес од 2 грама растителни стероли или станоли може да го намали холестеролот како дел од здрава исхрана.
Иако овесот и растителните стероли можат да придонесат за намалување на холестеролот, стручњаците нагласуваат дека ниту една намирница не може да ја замени ефикасноста на статините, кои значително го намалуваат LDL холестеролот и ризикот од кардиоваскуларни настани. Растителните стероли и станоли не покажуваат директно намалување на ризикот од срцев или мозочен удар, за разлика од статините. Сепак, во комбинација со урамнотежена исхрана, редовна физичка активност и одржување на здрава телесна тежина, овие намирници можат да бидат корисен додаток.
