Националните енергетски и климатски планови на земјите од Европската унија за периодот од 2021 до 2030 година (NECPs) беа договорени како дел од пакетот Чиста енергија за сите Европејци, кој беше усвоен за да помогне во декарбонизацијата на енергетскиот систем на Европа Унијата во согласност со целите на Европскиот зелен договор.
Националните планови ги насочуваат земјите-членки на пет важни работи – декарбонизација, енергетска ефикасност, енергетска безбедност, внатрешен енергетски пазар, како и истражување, иновации и конкурентност.
Земјите-членки требаше да ги поднесат своите конечни NECP до Европската комисија до декември 2019 година. Во наредниот период, Европската комисија објави техничка оценка на извештајот за напредокот на NECP, а потоа и дополнителни оценки на ажурираните национални планови, како и поединечни проценки и препораки кои се специфични за секоја земја.
Според Solar Power Europe, иако требаше да поднесат до летото 2023 година, земјите-членки сега доставија нацрти на ажурирани национални планови за енергија и клима. Новиот план го претставува нацртот на ажурираните NECP прифатени од Комисијата во 2019 година. Досега ги доставиле 26 од 27 земји, додека Австрија ја ставила испораката во мирување на неодредено време.
Како што е наведено, во однос на сончевата енергија, во пондериран просек, ажурираните NECP претставуваат 87 проценти зголемување на амбициите за овој обновлив извор во споредба со поставените планови од 2019 година.
Некои од земјите кои се издвојуваат се Литванија која ги зголеми своите цели за пет пати, Ирска за 10, додека Полска тројно ја зголеми целта. Тука се и Финска, Португалија, Словенија и Шведска кои имаат повеќе од двојно повеќе голови. На крајот Шпанија ја надмина целта за 95 проценти.
Европската комисија наведува дека имајќи ги целосно предвид препораките за нацрт-плановите, членовите треба да ги достават конечните ажурирани национални планови до 30 јуни 2024 година.
Она што се издвојува како загриженост е дека иако има зголемување на амбициите, овие ажурирани планови не се доволно посветени на инвестициите потребни за развој на мрежата, флексибилноста и дигитализацијата. Повеќето земји-членки во плановите барем делумно ја споменуваат флексибилноста, но само четири поставија вистинска цел за флексибилност.
Кога станува збор за складирање на енергија, девет земји имаат поставено цели поврзани со капацитетот за складирање енергија, односно нивна изградба. Некои од нив отидоа чекор понатаму и поставија конкретни цели за складирање на енергија во батерии или, на пример, за складирање на ниво на домаќинство. Сепак, повеќето други членки на Европската унија немаат поставено поконкретни цели и планови кои би овозможиле обновлива енергија да се користи 24/7.
Исто така, само Франција и Малта имаат поставено инвестициски план за нивната електродистрибутивна мрежа.
Според податоците на Solar Power Europe, сегашните амбиции на Европската Унија кога станува збор за инсталираните капацитети на соларните централи до 2030 година се разликуваат од целите поставени во рамките на Стратегијата за соларна енергија на ЕУ и потенцијалот на индустријата, односно сè уште не се во согласност со нив.
Земјите-членки имаат рок до 30 јуни да ги ажурираат своите планови, пред тие конечно да бидат прифатени.
Извор: energetskiportal.rs
