Како што руската инвазија на Украина ја брои својата втора година, извонредната издржливост на украинскиот народ продолжува да го восхитува светот. Еден од највпечатливите аспекти на борбата на Украина против руската агресија е истакнатоста на жените. Од војници на првата линија до неофицијални амбасадори, Украинките играат клучна улога во борбата да се победи Владимир Путин.
Украинската парламентарка Марија Јонова верува дека придонесите што ги даваат жените од Украина вреди да се сподели со меѓународната публика. „Тоа е голема предност за нашата земја, успешните приказни на жени кои направиле толку многу за да задоволат многу итните потреби“, вели таа. Јонова ги истакнува напорите на Украинките да ги пополнат клучните хуманитарни празнини за време на раните фази на војната во време кога многу од најголемите меѓународни хуманитарни организации имаа потешкотии.
И покрај тоа што се недоволно застапени и во националната и во локалната власт, Украинките се појавија како истакнати застапници на нивната земја на меѓународната сцена. Ова е делумно резултат на воената состојба, која ги спречува повеќето од воената возраст Украинци да ја напуштат земјата. Украинките не се соочуваат со такви ограничувања и се соочија со предизвикот да ја претставуваат Украина низ светот како неофицијални амбасадори.
Истакната граѓанска активистка и поранешна украинска пратеничка Хана Хопко е дел од оваа нова класа на воени амбасадори. Во неделите по инвазијата, таа го отвори Меѓународниот центар за украинска победа во Варшава. Во текот на изминатата година, таа им се обрати на креаторите на политиките и на избраните функционери во 14 земји, а имаше и неколку патувања во Вашингтон.
Како и многу Украинки активни на меѓународната сцена, Хопко трпи долги периоди на одвојување од семејството и зборува за емотивната обврска да служи. „Сите жени, мајки, сестри, сопруги и ќерки се борат за нашата победа, слобода и независност. Го правиме тоа затоа што сме полни со љубов, но жртвите што доаѓаат со ова можат да бидат неверојатно болни“.
Украинската прва дама Олена Зеленска на многу начини ја олицетворува зајакнатата меѓународна улога што ја играат жените во земјата. Пред војната, Зеленска ретко беше во центарот на вниманието и генерално ги избегнуваше јавните настапи. Сепак, со нејзиниот сопруг посветен да остане во воениот Киев, таа излезе на глобалната сцена со зголемена самодоверба и се покажа како високо ефективен амбасадор, не само кога ги прекоруваше деловните лидери и политичарите за време на неодамнешното појавување на Светскиот економски форум на почетокот на 2023 година.
Меѓународните посети на Зеленска ѝ дадоа на глобалната публика повеќе лична перспектива за ужасите на руската инвазија. За време на летното обраќање во 2022 година пред членовите на американскиот Конгрес, таа презентираше слики кои ги прикажуваат последиците од руските воздушни напади. Додека зборуваше пред британските пратеници во Вестминстер, таа откри вознемирувачки детали за руското сексуално насилство врз цивилното население во окупираните региони на Украина. Иако отсекогаш била свесна за нејзиниот статус како прва дама на Украина, таа зборува и како сопруга и како мајка.
Друга истакната фигура е украинската адвокатка за човекови права Олександра Матвичук, која го води Киевскиот Центар за граѓански слободи, кој во 2022 година стана првата украинска организација што ја доби Нобеловата награда за мир. Матвичук го искористи високиот профил што доаѓа со тоа што е нобеловец за да ја повика меѓународната заедница да ја вооружи Украина и да ја изведе Русија пред лицето на правдата. „Не можеме да ја избереме земјата во која сме родени или периодот во кој живееме, но секогаш можеме да избереме дали да бидеме активна личност и да одговориме на предизвиците или да бидеме пасивни и рамнодушни“, вели таа.
Влијанието на Украинките врз воените напори на земјата не е никаде поочигледно отколку на првите линии на конфликтот. Повеќе од 50.000 жени во моментов служат во украинската војска, а многу од нив се вклучени во борбени операции.
Украинската пратеничка Марина Бардина, која копретседава со парламентарната група за еднакви можности, која е посветена на поддршката на родовата еднаквост во секојдневниот живот на Украина, вели дека еден од нивните сегашни приоритети е да се осигураат дека Украинките кои служат во војската имаат се што им треба, вклучително и соодветно скроени униформи. Таа забележува дека иако рекорден број на Украинки волонтираат за воена должност, тие исто така често се соочуваат со сè поголеми одговорности на домашниот фронт.
„Украинските жени носат особено тежок товар во оваа војна“, коментира пратеничката Марија Јонова. „Жените кои служат како војници умираат на фронтот. Кога нивните сопрузи, татковци, браќа и синови ќе бидат убиени, тие се оставени да се грижат за семејството, кое често вклучува деца и постари роднини. Кога болниците и училиштата се уништени или принудени да се затворат како резултат на воени штети, тие ги губат своите работни места, а исто така и нивните изгледи за иднината“.
Без крај на војната што ја започна Владимир Путин во февруари 2022 година, се чини дека Украинките ќе се соочат со дополнителен стрес и душевна болка во наредните месеци. Хопко се обидува да остане оптимистка за предизвиците што претстојат. „Немаме луксуз да плачеме или да бидеме слаби“, вели таа. „Мораме да бидеме силни бидејќи во прашање е иднината на нашите деца и внуци; иднината на нашата нација“.
Извор: Atlantic Council
