Стечајот на Evergrande во САД служи како предупредување за моделот на раст по секоја цена што го поткрепи спектакуларниот раст на Кина во изминатите 30 години.
Со децении, Evergrande, која важеше за една од најуспешните кинески развивачи на недвижности, креираше долгови додека кинеската економија експлодираше. Побарувачката за станови беше толку силна, што градителите на станови често ги предпродаваа становите на купувачите пред да заврши изградбата.
Но, ненадејната промена во политиката од страна на кинеските лидери пред две години ги остави компаниите кои продаваат имот во земјата да се борат за готовина, што ги комплицира финансиските ризици во втората по големина економија во светот.
Што се случи со Evergrande?
Приказната за падот на Евергранд започна во 2021 година, кога централната влада се одлучи да го ограничи прекумерното задолжување за да се обиде да го забави растот на цените на куќите, ефикасно отсекувајќи го главниот извор на финансирање за компаниите кои градат.
Evergrande, која имаше долгови од 300 милијарди долари, не можеше доволно брзо да собере готовина за да ги исплати своите долгови.
Во декември 2021 година, кога тие не успеаја да останат ликвидни, предизвикаа пазарна паника во Кина. Следуваше бран на неплаќања, а огромниот кинески пазар на недвижности се уште не е опоравен. Градењето беше суспендирано на десетици проекти, оставајќи многу купувачи на стаови, кои веќе имаат платено за својот стан без дом и со голем долг.
Тоа што се случуваше подоцна додека компанијата се обиде да реструктуира милијарди долари во офшор долгови има огромни импликации за финансискиот систем на Кина.
Evergrande во четвртокот поднесе барање за стечај според Членот 15 во САД, што е начин странските компании да го користат американскиот закон за стечај за да го реструктурираат долгот. Процесот ќе потрае, бидејќи Evergrande има околу 19 милијарди долари офшор долгови.
Кризината со ликвидноста на Evergrande е само почеток на проблемите за Кина. Останатите големи градежни комапнии во Кина исто така не можат да ги исполнат обврските, бидејќи се борат да соберат готовина, а побарувачката за станови опадна.
Сега, инвеститорите ширум светот нервозно гледаат како Country Garden, која вработува околу 300.000 луѓе, пропушти две исплати на долгот од повеќе милијарди долари и рече дека разгледува „разни мерки за управување со долгот“.
Кинеската економија има проблеми
Тешко е да се прецени влијанието на пазарот за недвижнини во Кина. Индустријата сочинува дури 30 отсто од економската активност на земјата, а повеќе од две третини од богатството на домаќинствата е поврзано со недвижен имот.
Но, поминаа речиси три години по „нулта Ковид“ ограничувањата кои го намалија економскиот раст на Кина, а потрошувачите не сакаат да купуваат нови домови во услови на поголема невработеност и пад на вредноста на имотот.
По краткиот пораст на активноста претходно оваа година, кинеските економски мотори се распрснуваат. Потрошувачките цени минатиот месец паднаа за прв пат по повеќе од две години; Невработеноста кај младите се зголемува толку брзо што кинеските власти едноставно не ги објавија податоците од јули. Продажбата на мало, извозната побарувачка и фабричкото производство се намалени.
Не може ли Пекинг само да ги спаси овие компании?
Тоа е малку веројатно. Додека Пекинг направи одредени напори да помогне да се забрза побарувачката за станови и да се ослободи готовина за градежните компании, деновите на големите, државно финансирани спасувачки пакети за надуените индустрии се чини дека завршија.
Како што рече претседателот Си Џинпинг во неодамнешниот говор: „Мора да бидеме многу трпеливи и да инсистираме на стабилен, напредок чекор по чекор“.
Извор: CNN
