Конзервативниот лидер Фридрих Мерц победи на германските избори и се подготвува да ја преземе контролата над најголемата економија на Европската Унија. Сè уште не е јасно како ќе изгледа новата германска влада ниту колку Мерц ќе може да ја менува германската политика според своите идеи. Веројатно ќе поминат недели пред да започнат коалициските преговори помеѓу Мерцовата Христијанско-демократска унија (CDU/CSU) и другите партии, за Мерц да стане канцелар.
Сепак, едно е сигурно: Мерц ќе ја однесе Германија во различен правец од тековниот канцелар Олаф Шолц. Можеби дури и нема да изгледа како Германија која ја водеше Ангела Меркел 16 години, до 2021 година.
Минатиот месец, Мерц (неуспешно) се обиде да помине нови мерки за миграција во германскиот парламент со поддршка на екстремно десничарската партија Алтернатива за Германија. Ова беше јасно дистанцирање од ветувањето на Меркел “Wir schaffen das” за прифат на бегалци.
И тоа не е се. Од можен пресврт во долгогодишната германска политика за нуклеарна енергија, до построг став кон Кина и планови за повторно зајакнување на германско-француската оска за да се поттикне трговијата во рамките на ЕУ, Мерц може да ја потресе политичката сцена на Германија и, со еден потег, на целата Европска Унија.
Политико наведува што победата на Мерц на изборите во Германија значи за Европа.
Одбрана
Два дена пред изборите, Мерц предупреди дека Европа мора да се подготви за можноста дека САД под Доналд Трамп повеќе нема да ја поддржуваат безусловно заедничката одбрана на НАТО.
“Мора да се подготвиме за можноста дека Доналд Трамп повеќе нема да ја одржува безусловно обврската за заедничка одбрана на НАТО”, изјави Мерц во интервју за германската телевизија, давајќи до знаење дека Германија може да побара нуклеарна заштита од европските сојузници.
“Мора да разговараме со Британците и Французите – двете европски нуклеарни сили – за тоа дали нуклеарната безбедност од Обединетото Кралство и Франција може да важи и за нас”, додаде тој.
Мерц исто така ветуваше проширување на германската одбранбена индустрија и се очекува брзо да ги исполни своите претходни ветувања за укинување на блокадата на својот претходник за испраќање на далекуметни крстаречки ракети Taurus во Украина за напади на руски цели.
Една од главните теми во неговите први недели на местото канцелар ќе биде како Берлин планира да собере пари за проширување на фондот вреден 100 милијарди евра, кој беше договорен под владата на Шолц, за модернизација на опремата на Бундесвер.
Тој фонд веќе е распределен и ќе се потроши до 2027 година на масивни програми за набавка, што отвора прашање како Берлин планира да ги исполни своите обврски кон НАТО – што Мерц ветуваше да го направи во иднина – од конвенционалниот државен буџет.
“Можеби ќе мораме повторно да ја зголемиме целта од 2 проценти и тогаш мора да се подготвиме за тоа”, изјави Мерц за политичкиот подкаст на Политико Berlin Playbook, зборувајќи за плановите за понатамошно зголемување на целта на НАТО, откако Трамп повика на цел од 5 проценти.
Енергетика
Последните неколку години германската енергетска политика беше насочена кон брзо инвестирање во обновливи извори на енергија, затворање на нуклеарни реактори и обезбедување на снабдување со гас од странство за да се заменат руските испораки.
Мерцовото CDU исто така се обврза “конзистентно да користи обновливи извори на енергија, сите нив”. Сепак, неговото политичко семејство, Европската народна партија на десен центар, се противи на целите на ЕУ за зелена енергија.
Меѓутоа, Мерц има помек став за нуклеарната енергија од Шолц, што го доведува во прашање долгогодишниот германски табу за атомска енергија. Иако е малку веројатно дека земјата повторно ќе ги отвори затворените реактори, помеката нуклеарна позиција од Берлин може да им помогне на прозелени земји да ги убедат Брисел да ја третира атомската енергија повеќе како обновливи извори на енергија.
Мерц исто така изјави дека сака да го укине Законот за енергетска ефикасност на згради, кој има за цел да го забрза воведувањето на чисти системи за греење – што би можел да биде сигнал за скептиците на зелените политики во Европа.
Климатска политика
Владата под водство на Мерц ќе стави помал акцент на борбата против климатските промени отколку што тоа го правеше коалицијата предводена од Шолц. Во текот на предизборната кампања, Мерц изрази загриженост за влијанието на климатските политики на бизнисите и ветуваше дека ќе го стави економскиот раст над сите други приоритети, повикувајќи на повлекување на низа зелени прописи на ЕУ.
Меѓутоа, застапниците на зелените политики изразуваат надеж дека реториката на Мерц во пракса ќе биде помек.
Индустрија воопшто сака помалку бирократија, но и доследна политика. Индустриските поттикнувања може да се користат за компаниите да станат поеколошки прифатливи и поефикасни. “Ако тоа не го прават во име на климатската политика, во ред. Ако тоа го прават како дел од економската политика, исто така во ред”, изјави Линда Калчер, извршен директор на мозочен трст Strategic Perspectives.
Одржливост
Мерц, слично како и Шолц, сака да го одложи воведувањето на клучните правила за извештавање за одржливоста на корпорациите за да им помогне на потешко погодените германски индустрии.
Тоа значи дека е речиси сигурно дека Германија под водството на Мерц ќе ја поддржи силната регулатива за поедноставување на зелените прописи, што Европската комисија планира да го објави на 26 февруари.
Победата на Мерц исто така значи дека Европската народна партија (ЕПП) на десен центар, која доминира во Европскиот парламент, повторно ќе има силен сојузник во најголемата економија на ЕУ. ЕПП веќе се бори за ублажување на правилата на ЕУ за спречување на сечењето на шумите, но со ограничен успех досега.
