Лидерите на таканаречената „Коалиција на подготвените“ повикаа на зачувување на силното трансатлантско единство за Украина, во момент кога мировните преговори со Русија добиваат на интензитет, а САД го зголемуваат притисокот за брз договор. На виртуелната средба учествуваа 34 држави, претежно европски, со цел да се усогласат ставовите околу идните безбедносни гаранции за Украина и да се обезбеди поддршка од Вашингтон.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски по состанокот истакна дека безбедносните гаранции мора да содржат „сериозни елементи на европско одвраќање“ и да бидат кредибилни, нагласувајќи дека е од суштинско значење САД да останат вклучени и да ги поддржат овие напори. Тој додаде дека имал „конструктивна и детална дискусија“ со американскиот тим, во кој учествувале државниот секретар Марко Рубио, министерот за одбрана Пит Хегсет, генерали од американската армија и претставници на федералните служби.
Зеленски потенцираше дека безбедносните гаранции се еден од најкритичните елементи за сите наредни чекори и дека е договорено тимовите интензивно да работат за наскоро да се постигне јасно и заедничко разбирање за нивната содржина.
И други европски лидери изразија поддршка за Украина, нагласувајќи дека е неопходно да се одржи заедничкиот притисок врз Русија. Американскиот претседател Доналд Трамп јасно стави до знаење дека очекува европските сојузници да го понесат најголемиот дел од товарот кога станува збор за безбедносните гаранции, при што 26 држави веќе најавија дека ќе обезбедат опрема и помош по евентуалниот прекин на огнот. Франција и Обединетото Кралство, кои се ко-претседатели на форматот „Коалиција на подготвените“, се меѓу земјите подготвени да учествуваат и во т.н. „сили за уверување“.
Сепак, многу од овие планови зависат од американска поддршка, особено во делот на воздушната заштита и разузнавачката соработка.
Еден од клучните адути што Европа го задржува во преговорите е прашањето за замрзнатите руски суверени средства во износ од околу 210 милијарди евра, кои се наоѓаат под европска јурисдикција и се планира да се користат за финансирање на украинските потреби во следните две години. Европската Унија неодамна одлучи овие средства на Руската централна банка да останат неограничено замрзнати, што претставува клучен елемент во т.н. репарациски заем за Украина.
Со оваа одлука, Брисел сака да ги спречи сценаријата во кои САД би можеле да побараат контрола врз овие средства и да ги користат во евентуален договор со Москва. Овој чекор има и цел да ја убеди Белгија, каде што се наоѓа најголемиот дел од средствата, која досега изразуваше резерви поради страв од руски контрамерки и нерамномерно распределување на товарот.
Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, по состанокот изјави дека лидерите биле информирани за напредокот во обезбедувањето финансиска поддршка за Украина за периодот 2026–2027 година. Таа нагласи дека предлозите се веќе на маса и дека чувството на итност е јасно за сите, додавајќи дека „следната недела ќе биде одлучувачка“.
Средбата се одржа еден ден по телефонските разговори меѓу францускиот претседател Емануел Макрон, германскиот канцелар Фридрих Мерц, британскиот премиер Кир Стармер и американскиот претседател Трамп, на кои се разговарало за последните случувања во мировните преговори.
Мерц истакна дека клучното прашање е кои територии и отстапки Украина е подготвена да ги разгледа, додавајќи дека тоа пред сè е одлука што мора да ја донесат украинскиот претседател и украинскиот народ. Тој најави можни разговори со американската администрација за време на викендот и потенцијална средба во Берлин на почетокот на следната недела.
Во меѓувреме, германскиот министер за надворешни работи Јохан Вадефул изјави дека првичниот 28-точковен план, кој наводно бил наклонет кон Русија и предвидувал Украина да се откаже од целиот Донбас, повеќе не постои. Според него, сега се работи на нов, 20-точковен план кој значително е изменет. Сличен оптимизам изрази и генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, кој оцени дека САД и Европа можат да постигнат заедничка позиција, но дека останува неизвесно дали Русија навистина сака мир.
