Ескалацијата на конфликтот меѓу Иран и Израел, со американска поддршка на Тел Авив, го става светот пред можен хуманитарен колапс од невидени размери. Доколку дојде до распад на иранската држава, светот може да се соочи со најголемата бегалска криза во модерната историја, можеби и поголема од онаа по Втората светска војна.
Иран – потенцијал за катастрофа многу поголем од Сирија
Во споредба со Сирија (пред војната околу 22 милиони жители), Иран брои повеќе од 92 милиони луѓе. Ако од земјата избега една четвртина од населението, како што беше случај со Сирија, тоа значи повеќе од 23 милиони бегалци – бројка која би ја зголемила глобалната бегалска популација за над 70%. Покрај тоа, во Иран веќе живеат околу 3,5 милиони авганистански бегалци, кои во ваква ситуација исто така би се обиделе да ја напуштат земјата. Вкупниот број луѓе во движење може лесно да надмине 25 милиони.
Првите знаци на криза веќе се видливи
На северните граници на Иран (кон Турција, Ерменија и Азербејџан) веќе се забележуваат големи гужви и хаос. Стравот од нуклеарни удари и колапс на инфраструктурата и здравствениот систем дополнително ја зголемува паниката.
Поголем БДП по глава на жител значи поголема финансиска способност за бегство. Јазикот и културата се поблиски до западните земји во споредба со Сиријците. Постои голема дијаспора (околу 4,5 милиони Иранци) која ќе биде мрежа за поддршка на новите бегалци.
Каде ќе одат бегалците?
Првите дестинации се Турција, Ерменија, Азербејџан и Ирак – соседни земји, но веќе оптоварени со претходни миграциски бранови. Западните земји како САД, Канада, Германија и Велика Британија имаат големи ирански заедници и организирани програми за азил. Заливските земји би можеле да ги примат како привремени работници, но политичката волја е неизвесна.
Веќе започнаа евакуации на странски државјани
Кина евакуира граѓани од Тел Авив преку Египет, а Индонезија ги повлекува студентите од градот Ком во Иран. Амбасадите работат со полн капацитет заради колапс на авио сообраќајот и засилени гранични контроли.
Земјите во регионот треба да ги зголемат капацитетите за прифат и сместување, како и да ги либерализираат пазарите на труд за да се избегне економска и политичка нестабилност. Западните земји треба да ги забрзаат процедурите за азил и спојување на семејства, како и да овозможат приватно спонзорирање на бегалци. ООН и меѓународните организации треба итно да финансираат хуманитарни операции и да го засилат капацитетот за координација на помошта.
Светот на работ од катастрофа: Дали светот се приближува кон најголемата бегалска криза во историјата?
