Зошто Северна Кореја испраќа војници во Украина?

Може ли Русија да ѝ помогне на Северна Кореја да развие повеќе смртоносни ракети и нуклеарни капацитети? И дали размената може да биде доказ за опасен нов воен сојуз?

Претставници на националната безбедност и разузнавањето во Соединетите Американски Држави во средата изјавија дека одговорите на тие прашања остануваат матни, иако објавија докази кои покажуваат дека војниците биле транспортирани со брод од севернокорејскиот пристанишен град Вонсан до Владивосток во Русија.

Џон Кирби, портпаролот за национална безбедност во Белата куќа, рече дека разузнавачките службеници не пронашле докази за конкретно ветување од страна на Русија дека ќе помогне да се зајакне севернокорејската војска. Но, тој им рече на новинарите дека Русија може да направи многу за да му помогне на г-дин Ким: „Тоа е она што е толку загрижувачко за нас“.

Аналитичарите и експертите кои поминаа децении следејќи ги воените напори на Пјонгјанг велат дека Ким најверојатно бара помош од Русија во две широки категории: краткорочна помош со неговите воени способности и долгорочни стратешки гаранции кои би можеле да ја зајакнат способноста на Северна Кореја да се соочи со САД и неговите соседи.

„Нема посилен сигнал што една земја може да го испрати на друга од испраќање војници на бојното поле“, рече Виктор Д. Ча, професор по владеење и меѓународни прашања на Универзитетот Џорџтаун и корејски претседател во Центарот за стратешки и меѓународни студии во Вашингтон. Д-р Ча рече дека испраќањето на војниците ќе му даде на севернокорејскиот лидер моќ да побара многу за возврат од Русија.

Продлабочувањето на односите меѓу Путин и Ким беше документирано во јуни, кога тие се сретнаа и потпишаа документ со кој ветија соработка. Се вели дека „во случај некоја од двете страни да биде ставена во воена состојба со вооружена инвазија од поединечна држава или неколку држави, другата страна ќе обезбеди воена и друга помош со сите средства што ги поседува без одлагање“.

Официјалните лица веруваат дека тој документ – познат како Договор за сеопфатно стратешко партнерство – го отворил патот за испраќање на севернокорејски војници во Украина и друга соработка.

На краток рок, аналитичарите велат дека Ким веројатно бара неколку конкретни работи од неговиот руски колега.

На Северна Кореја ѝ треба помош за усовршување на ракетните капацитети. Неодамнешните извештаи сугерираат дека севернокорејските ракети што ги користи Русија против Украина не се покажаа како што се очекуваше. Русија би можела да му помогне на Ким да ги подобри.

Ким, исто така, може да побара помош за унапредување на својата нуклеарна програма, вклучително и неговата цел да набави тивка подморница со нуклеарен погон, способна да лансира повеќе балистички ракети кои би можеле да стигнат до Соединетите Американски Држави или до други сојузници.

Северна Кореја постојано спроведуваше нуклеарни тестови во изминатите неколку години како начин да ги покаже своите способности за оружје. Минатата година, таа ја покажа, како што тврдеше, нејзината најмала нуклеарна боева глава досега, предизвикувајќи загриженост.

Северна Кореја има помал успех во развивањето на контрамерки кои им овозможуваат на ракетите да ги избегнат софистицираните, противракетни системи распоредени од Соединетите Американски Држави и нивните сојузници. Северна Кореја, исто така, не ја исполни својата цел да лансира три воени сателити – област каде Русија може да биде многу корисна.

Русија, исто така, може да помогне во модернизацијата на конвенционалните сили на Северна Кореја. Поголемиот дел од тенковите, авионите и другата опрема што ја користат Севернокорејците се стари, оружја од советската ера, кои имаат критична потреба од замена и ажурирање.  И може да продолжи да и обезбедува пари на Северна Кореја, храна и друга директна помош.

Но, Сиднеј Сејлер, висок советник во Центарот за стратешки и меѓународни студии, кој помина 40 години работејќи на справување со Северна Кореја, рече дека поголема опасност за Соединетите Американски Држави и нивните сојузници може да бидат долгорочните цели што Ким ќе се обиде да ги искористи од Русија.

„Сега тој има пат до опстанок“, рече Сејлер. „Тој има пријатели кои имаат грб“.

Тоа пријателство може да има трајни ефекти врз американската надворешна политика и начинот на кој нациите комуницираат низ целиот свет.

Во една статија во Форин аферс претходно овој месец, државниот секретар Антони Џ. Блинкен предупреди дека „мал број земји – главно Русија, со партнерството на Иран и Северна Кореја, како и Кина – се решени да ги променат основните принципи на меѓународниот систем“.

Конкретно, Блинкен истакна дека двегодишната борба на Русија на бојното поле во Украина го принудила Путин да се обрати до Северна Кореја за помош. Неколку недели пред да се дознае дека Северна Кореја испорачала војници на Русија, Блинкен рече дека е јасно дека Северна Кореја веќе побарала цена за нивната помош.

Путин „се согласи да ја сподели напредната руска технологија за оружје со Северна Кореја, што ја влошува веќе сериозната закана за Јапонија и Јужна Кореја“, напиша Блинкен. „Тој и севернокорејскиот лидер Ким Џонг-ун го оживеаја пактот од времето на Студената војна, со кој се обврзаа да обезбедат воена помош доколку некој од нив влезе во војна“.

Д-р Ча рече дека движењето на војниците сугерира дека Ким е во позиција да бара уште повеќе од  Путин додека тој ја следи својата цел да стане модерна, нуклеарна држава со способност директно да им се заканува на Соединетите Американски Држави и на целиот регион.

„За прв пат во историјата на оваа врска, тој е на возачкото место“, рече д-р Ча за севернокорејскиот лидер. „Зошто да не бара висока цена?“

Извор: Њујорк Тајмс