Тактичката игра, вели тој, не се движи во кругови, туку во континуиран развој под влијание на условите, технологијата и човечкиот фактор.
Тактиките не се циклични – тие се прилагодливи
„Не ми се допаѓа терминот ‘циклично’ затоа што подразбира неизбежност,“ пишува Вилсон. „Во природата циклусите се повторуваат – зима, пролет, лето, есен – но во фудбалот тоа не функционира така.“
Кога старите идеи повторно се појавуваат, тие не се исти, туку прилагодени на современите услови. Така, формацијата на Пеп Гвардиола во стилот 3-2-2-3 не е истата како легендарната W-M на Херберт Чапман од 1920-тите. Денешниот фудбал има побрзи, физички посилни играчи, совршени тревници, подобра спортска опрема, податоци и напредни аналитички модели.
Вилсон нагласува дека не постои една „најдобра“ тактика. Секој систем функционира само во одредени услови и со одредени фудбалери. „Постои само најдобар начин за да се игра со конкретниот тим во конкретна ситуација,“ пишува тој.
Од Гвардиола до Клоп – и повторно наназад
Историјата покажува дека постојат периоди кога еден стил доминира. Во 2004 година, со доаѓањето на Рафа Бенитез и Жозе Мурињо во Англија, контролата и дефанзивната дисциплина станаа основен принцип во Премиерлигата. Во 2016 година, Пеп Гвардиола донесе „juego de posición“, кој целосно ја промени играта во Англија. Подоцна неговиот стил се доближи до германското „gegenpressing“ на Јирген Клоп, со постојани еволуции – вметнување на бекови во средината, користење на централни дефанзивци како креатори и трансформација на нападот по доаѓањето на Ерлинг Халанд.
Сепак, Вилсон смета дека ерaта на доминацијата на позиционата игра завршува. Дури и самиот Гвардиола призна дека модерниот распоред на натпревари не дозволува доволно време за тактичка подготовка. Поради тоа, многу клубови се враќаат на поедноставен и подиректен фудбал – не поради тренд, туку како реакција на практични ограничувања.
Баланс меѓу стилови и контрастни филозофии
„Фудбалот не се движи во круг, туку постојано создава нови дијалози меѓу различни стилови,“ објаснува Вилсон.
Кога екипите почнаа да инсистираат на посед, дефанзивците беа избирани според нивната техничка способност, а не физичка сила. Тоа ги направи ранливи против високи, силни напаѓачи. Но кога повторно се вратија крупните стопери, тие станаа подложни на брз пресинг и агилни напаѓачи.
Слично се случува и со офанзивните крила: некои тренери преферираат играчи што влегуваат во средина, други сакаат класични „надворешни“ крила кои удираат центаршутови кон висок напаѓач. „Секој избор носи свои предности и слабости,“ додава Вилсон.
Светско првенство и нови услови на игра
На прашањето дали топлите летни температури во Северна Америка ќе влијаат врз стилот на игра на Светското првенство 2026, Вилсон одговара дека интензивниот пресинг може да стане помалку ефикасен, што би отворило простор за екипи со повеќе креативни играчи во средината на теренот – слично како на турнирите во 1970 и 1982 година.
Според него, фудбалот секогаш ќе се движи меѓу сила и техника, меѓу брзина и стратегија, меѓу реакција и визија.
„Совршена тактика не постои,“ заклучува Вилсон. „Постојат само тактики што совршено одговараат на времето, тимот и идејата на тренерот – додека не дојде следната промена.“
Извор: The Guardian
