Швајцарската гарда е платеничка војска која служела во армиите на многу европски земји со векови, од средниот век, а нејзините најпознати единици биле оние во служба на францускиот крал (швајцарската гарда била последната што останала да брани Луј XVI за време на Француската револуција) и, се разбира, папата.
Швајцарската гарда стана официјална војска на Ватикан на 22 јануари 1506 година, кога првите 150 гардисти пристигнаа во Рим. Папата Јулиј II побара, врз основа на договор со кантоните Цирих и Луцерн, 200 војници од швајцарската гарда да бидат испратени да ги бранат папските држави.
Швајцарската гарда на папата е единствениот потсетник на швајцарската платеничка традиција, бидејќи швајцарскиот устав денес забранува регрутирање на нејзини граѓани во странски воени единици.
Има 135 членови (до 2018 година имало 110): 99 гардисти, 31 подофицер, тројца офицери, еден свештеник и еден командант (полковник).
Стражарите се поделени во три водови според нивниот мајчин јазик – првиот вод зборува германски, вториот француски, а третиот различни јазици.
Регрутите мора да бидат на возраст од 19 до 30 години, високи над 174 сантиметри, католици, со примерно однесување, неженети и да имаат завршено воено училиште во Швајцарија. Секако, тие мора да имаат и швајцарско државјанство и најмалку средно образование. Тие се обврзуваат дека ќе му служат на папата најмалку две години.
Церемонијата на полагање заклетва се одржува на 6 мај секоја година. Датумот е избран за да се одбележи крвавиот мај од 1527 година, кога повеќето од стражарите загинале за време на Големото ограбување на Рим бранејќи го папата Климент VII.
Главната задача на Папската швајцарска гарда е да го обезбеди папата и неговите резиденции. Стражарите го чуваат и влегуваат во Ватикан, го придружуваат папата на неговите патувања и извршуваат други службени и церемонијални должности. Иако сè уште носат традиционално оружје, халбери и мечеви, тие сега се повеќе дел од униформата, а гардистите се вооружени со помодерни „парчиња“, пиштоли P220 и Sturmgevehr 550, автоматски пушки и – тејзери.
Униформите на Папската швајцарска гарда се впечатливи и многу шарени, со пердуви на шлемовите, раскошен оклоп за командантите и сини и жолти пруги униформи со надуени ракави и црвени детали и манжетни.
Гардата сигурно не пристигнала во Ватикан вака облечена во 1506 година, а овие свечени униформи биле воведени дури во 1914 година.
Тие се дизајнирани од командантот Жил Репонд, веројатно инспириран од Рафаел и боите на семејството Медичи. Секако, тука е и секојдневната, работна униформа, додека чуварите одговорни за директната заштита на папата се секогаш во цивилна облека.
Уште еден интересен факт ја следи најмалата војска на светот. Имено, знамето на швајцарската гарда не е секогаш исто бидејќи на него мора да стои грбот на сегашниот папа и актуелниот командант.
