Во период кога геополитичките тензии се присутни на повеќе точки во светот, а економските промени се случуваат со невообичаена брзина, инвеститорите традиционално се враќаат кон она што со децении важи за најстабилно засолниште – златото. Иако претходните месеци овој благороден метал помина низ неочекуван пад на цената, трендовите на светските берзи укажуваат дека златото повторно станува доминантен избор, особено во услови на зголемена неизвесност.
Последниот пад на цената беше краткотраен, но доволно необичен за да го привлече вниманието на финансиските пазари. Намалувањето дојде во период кога повеќето аналитичари очекуваа спротивно – раст, како последица на засилени глобални кризи. Овој парадокс дополнително ја раздвижи трговијата со злато, бидејќи дел од инвеститорите го искористија моментот на пониски цени за да го зголемат својот портфолио. Во изминатите шест месеци цената на златото бележи раст од над 25%. Иако пред еден месец беше забележан краток пад, последните денови трендот повторно е во нагорна линија, со дневни зголемувања од над два проценти.
Економистите сметаат дека причините за овие колебања се комплексни. Еден сегмент од пазарните експерти упатува на слабеењето на американската економија, што традиционално влијае на цената на благородните метали. Од друга страна, повеќе фактори го поддржуваат растот: висока инфлација во голем број држави, домино-ефекти од конфликтите во Европа и Блискиот Исток, нестабилност на големите берзи и растечки страв од рецесија во некои од најсилните економии во светот.
Од особено значење е фактот дека златото се смета за валута која не подлежи на политички ризици и која со децении се покажа како сигурна вредност во моменти на шокови. Историските податоци на светските берзи покажуваат дека секоја поголема геополитичка криза – од финансиската рецесија во 2008 година до порастот на глобалните тензии во периодот 2020–2024 – била проследена со раст на цената на златото.
Трендот е забележлив и во регионот. Инвестирањето во злато последните месеци станува сè поприсутно и на Балканот, каде инфлацијата, нестабилноста на локалните валути и недовербата во пазарните флуктуации ги натераа граѓаните да побараат потрајна и посигурна форма на заштита на средствата. Многумина ја искористија краткотрајната пониска цена за да направат набавка, што веќе им донесе забележлива добивка со оглед на сегашниот раст.
Иако економијата често се движи циклично, сегашните индикатори укажуваат дека интересот за злато не е краткотраен моментен бран. Напротив, повеќето светски аналитичари предупредуваат дека следните месеци би можеле да донесат уште поголеми флуктуации на валутите и акциските пазари, што автоматски го зголемува интересот за алтернативни и стабилни форми на вредност. Според проценките на неколку водечки финансиски институти, златото би можело да се приближи до нов рекорден врв доколку тековните светски тензии продолжат или се продлабочат.
Конкретни прогнози се уште се внимателни, но во фокус се ставени три клучни фактори: глобалната политичка нестабилност, трендовите со инфлацијата и очекуваните промени во монетарните политики на големите централни банки. Доколку централните банки продолжат со попрагува политика, тоа би го стимулирало растот на цената на благородните метали. Истовремено, секое забавување на индустриската активност или нови настани што би ја разнишале довербата на инвеститорите би можеле дополнително да ја засилат побарувачката за злато.
Во момент кога светот се соочува со нови политички, безбедносни и економски предизвици, златото повторно ја докажува својата репутација како стабилен чувар на вредност. Иако пазарот останува динамичен, трендовите сугерираат дека интересот за овој благороден метал ќе продолжи да расте, а аналитичарите предупредуваат дека периодот што следува би можел да донесе нови значајни промени на глобално ниво. Во таква атмосфера, златото останува симбол на сигурност, традиција и долгорочна стабилност.
