Пентагон им презентираше планови на американските изведувачи на одбраната за нов систем за ракетна одбрана наречен „Златна купола“, кој би имал четири слоја на заштита – еден вселенски и три копнени – со 11 батерии со краток дострел распоредени низ континенталните САД, Алјаска и Хаваи. Проектот е невидено сложен проект, со амбициозен датум на завршување до 2028 година, поставен од американскиот претседател Доналд Трамп, објави Ројтерс.
Огромна цена, многу прашања
Според презентацијата насловена како „Оди брзо, размислувај на големо!“, се очекува системот да чини околу 175 милијарди долари, но останува нејасно колку објекти за лансирање, пресретнувачи, копнени станици и ракетни локации ќе има. Досега, Конгресот одобри 25 милијарди долари, а дополнителни 45,3 милијарди долари се планирани во барањето за буџет за 2026 година.
„Златната купола“ е инспирирана од израелскиот одбранбен систем „Железна купола“, но ќе биде значително поголема поради површината што треба да ја покрие и заканите што треба да ги неутрализира. Системот би имал вселенски слој за откривање и следење на ракети и три копнени слоја со пресретнувачи, радарски системи и потенцијално ласери.
Куполата носи и нов ракетен полигон во срцето на САД
Едно од изненадувањата од презентацијата беше планираниот голем ракетен полигон на Средниот Запад, наменет за пресретнувачите од следната генерација (NGI) на „Локид Мартин“. Овие пресретнувачи би го формирале „горниот слој“ на одбраната заедно со системите „Терминална одбрана од голема надморска височина“ (THAAD) и „Аегис“, исто така од „Локид“.
NGI е модернизирана ракета за постојната мрежа за копнена одбрана од средниот курс (GMD), која во моментов е главен американски штит против интерконтинентални балистички ракети. Покрај постојните места за лансирање на GMD во Калифорнија и Алјаска, постојат планови за отворање на трета на Средниот Запад.
Технички предизвици и индустриски партнери
Според Ројтерс, техничките пречки вклучуваат доцнења во комуникацијата во рамките на таканаречениот „синџир на убивање“ – синџирот од откривање до уништување на целта.
Компаниите „Локид Мартин“, „Нортроп Груман“, „РТХ“ и „Боинг“ се вклучени во проектот, додека „СпејсИкс“ на Илон Маск не е споменат во презентацијата, иако учествуваше во натпреварот со компаниите „Палантир“ и „Андурил“. Пентагон соопшти дека собира информации од индустријата, академијата и владините лаборатории, но смета дека е „несоодветно“ да открие повеќе детали во рана фаза.
Целта на „Златната купола“ е да се уништи ракетата во почетната фаза од летот
Една од клучните цели на „Златната купола“ е да соборува ракети во таканаречената фаза на забрзување, додека тие сè уште полека и предвидливо се искачуваат низ атмосферата. Планот е да се развијат вселенски пресретнувачи кои би можеле побрзо да реагираат на закани. Во презентацијата се наведува дека САД никогаш не произвеле вселенско летало кое може да ја издржи топлината од повторното влегување во атмосферата и сепак да таргетира непријателска ракета.
Последните слоеви на одбраната („под слој“ и „Одбрана на ограничена област“) ќе вклучуваат нови радари, постоечкиот систем „Патриот“ и нов универзален фрлач за сегашни и идни пресретнувачи, со можност за брзо движење на различни бојни полиња без да се потпираат на трајни бази.
На чело на „Златната купола“ е генералот на американската вселенска команда, Мајкл Гетлајн, кој има 30 дена од неговото назначување на 17 јули за да состави тим, уште 60 дена за да презентира почетен дизајн на системот и 120 дена за целосен план за распоредување, вклучувајќи сателити и копнени станици.
Според Ројтерс, проектот, доколку биде успешен, ќе создаде повеќеслоен одбранбен штит без преседан во американската историја – еден вид „Железна купола“ на стероиди, прилагоден на големината и заканите со кои се соочуваат Соединетите Американски Држави.
