И покрај научно поддржаните принципи, луѓето постојано се во потрага по брзи решенија. Најчесто се свртуваат кон т.н. „инстант“ или „модни“ диети – исхранувачки режими кои ветуваат брзи резултати за кратко време.
Токму тука настанува проблемот. Тие диети, иако звучат примамливо, често се нездрави, несигурни и долгорочно штетни. Во практика, повеќе му штетат на организмот отколку што му помагаат.
Во последниве години, „хир“ диетите станаа синоним за „чудо преку ноќ“. Од купус диета, до лимонска детокс програма и сокови од целер – ваквите режими добиваат масовна поддршка, особено преку социјалните мрежи.
Но, слабеењето преку овие методи е слично на замка – изгледа ветувачки, но остава сериозни последици. Тие диети се базираат на екстремни рестрикции – елиминирање цели групи на храна, премал внес на калории, или исхрана базирана на само еден вид производ.
Иако може да се постигне намалување на телесната тежина во краток период, тоа ретко се должи на губење масти. Повеќето изгубени килограми доаѓаат од вода и мускулна маса. Ова доведува до забавување на метаболизмот, хормонален дисбаланс, хронична исцрпеност и појава на т.н. „јо-јо ефект“ – повторно добивање килограми, често и повеќе од изгубените.
Дополнително, овие диети предизвикуваат нутритивни дефицити. Елиминацијата на важни хранливи материи – витамини, минерали, здрави масти или јаглехидрати – го загрозува целокупното здравје. Особено е опасна појавата на нарушувања во исхраната, како орторексија, анорексија или булимија. Стресот, чувството на вина и компулсивното следење на „здраво“ јадење може да го уништат и менталното здравје.
Не помалку проблематично е и создавањето на непријателски став кон одредени намирници. Демонизацијата на јаглехидрати или масти, на пример, создава психолошка бариера, која нема реална научна основа. Не постои „лоша“ храна – се е прашање на баланс, количина и квалитет.
Иако на интернет може да се најдат „студии“ кои ги поддржуваат овие диети, најчесто станува збор за извадени заклучоци од контекст или за невалидирани податоци. Научниот консензус е јасен: брзите диети не се долгорочно решение за слабеење и не се безбедни.
Здравото слабеење не се постигнува преку три дена сокови или седумдневен менувачки режим. Се постигнува преку конзистентна, разновидна и минимално преработена храна, умерени порции, хидратација, физичка активност и ментална рамнотежа.
Доколку имате цел да ослабнете, најбезбедниот пат е оној кој го прифаќа процесот како патување, а не како итна мисија. Посоветувајте се со лиценциран нутриционист или диететичар, особено ако имате хронични состојби или специјални потреби.
Запомнете: вашето здравје не вреди да се жртвува за неколку броеви помалку на вагата. Не постои „брза диета“ која ќе ве направи здрави – но постои здрав начин на живот кој ќе ве направи посилни, посреќни и поисполнети.
