Точењето вино низ прозорец во минатото било начин да се избегнат посредници и зараза, денес овие „прозорци за вино“ станаа симбол на градот Фиренца, хит на Инстаграм и атракција што мора да ја видат туристите.
Прозорци, мали прозорци, мали ниши или „buchette del vino“ (отвори за вино), вака жителите на Фиренца со векови ги нарекувале малите отвори во ѕидовите на старите палати, од кои вино се продава директно на улицата уште од 17 век.
Како се создале фирентинските „прозорци за вино“
Откако во 17 век промените на европските градови направиле потрес во економијата, многу благороднички семејства од Фиренца се свреле кон земјоделството и производството на вино. Лозарството станало нов извор на приход и стабилност бидејќи дотогашното производство и занаетчиството, кое носело богатство на градот, почнало да опаѓа.
Овие мали отвори во ѕидовите служеле виното да се продава директно од имотот, без посредници и гостилничари.
Покрај трговијата, тие имале и хуманитарна улога – преку нив, богатите често оставале храна или пијалок за сиромашните.
Изглед и значење на „buchette“
Прозорците за вино обично се наоѓале на приземјето, поврзани со подрумот на зградата. Тие биле доволно големи за да помине шише вино, имале камена рамка, мал засводен свод и дрвени врати. Поради нивниот едноставен, но елегантен изглед, Фирентинците понекогаш ги нарекувале „вински капели“ и „вински табернакули“.
Традиција од четири века
Според истражувањата на Културното здружение Buchette del Vino di Firenze, веќе во 1634 година академикот Франческо Рондинели опишал дека овие прозорци се користеле за време на епидемијата на чума, како начин за продажба на вино без директен контакт, со цел заштита од инфекција.
Фирентинците ја оживеаја истата идеја во 2020 година, за време на пандемијата.
Познатата слаткарница Виволи потоа почна да служи кафе, пијалоци и сладолед преку својот историски вински излог на улицата Изола дела Стинче.
Ентузијазмот на јавноста беше толку голем што наскоро и други места го следеа нејзиниот пример – како што се Баба во Виа Санто Спирито, Остериа дела Браче на Пјаца Перуци и Ил Латини на Виа деи Палкети.
Колку вински излози има денес?
Според податоците на здружението, денес во Фиренца има 155 букети во рамките на градските ѕидини и уште 26 надвор од градските ѕидини, додека 114 се евидентирани низ цела Тоскана. Десет од нив, за жал, исчезнаа или беа заѕидани низ вековите.
Од пандемија до тренд на Инстаграм
По пандемијата, „винските излози“ станаа вистински локален и туристички феномен. На почетокот на 2024 година, дури девет ресторани и барови во Фиренца ги отворија своите оригинални букети, преку кои денес се служи вино, кафе, аперитиви и сладолед и сето ова стана хит на социјалните мрежи.
Работата на здружението „Buchette del Vino di Firenze“
Здружението работи на документирање и обележување на сите преостанати прозорци. Првата бронзена плоча беше поставена на 13 декември 2017 година во палатата Антинори, во присуство на маркизот Пјеро Антинори – симболичен чин што го означи почетокот на проектот за зачувување на ова уникатно културно наследство.
Фирентинските прозорци го освојуваат светот
Феноменот на „вински прозорци“ се прошири надвор од Италија. Во Њујорк во 2025 година, во близина на Тајмс Сквер беше отворен киоск на Buchette del Vino, инспириран од фирентинските оригинали.
Зад идејата стојат готвачот Џек Лог и претприемачот Крис Милер, кои сакаа да го донесат духот на Фиренца во Соединетите Држави.
Денес, вино, пиво, сендвичи и сладолед се служат преку мал камен отвор, традиција која ги освои туристите и стана вирален тренд на Инстаграм.
