Намалената побарувачка за житни култури и зголемените глобални залихи се наведуваат како клучни причини.
Падот на цените на храната е дел од поширок тренд на слабеење на цените на суровините, за кои се предвидува дека ќе го достигнат најниското ниво од 2020 година. Причината за ова е забавувањето на глобалниот економски раст, како и изобилството на залихи на нафтени производи.
Турбулентни времиња за пазарот на суровини
Според Светската банка, пазарот на суровини поминува низ исклучително нестабилен период. „Неизвесно е дали ова ќе стане нова, потурбулентна ера за пазарот на суровини, но веројатноста се зголемува“, се вели во извештајот. Геополитичките конфликти, трговските тензии, климатските екстреми и зголемените ризици во глобалните синџири на снабдување се наведуваат како причини за нестабилност.
Се очекува производството на нафта да ја надмине побарувачката, особено поради послабиот економски раст и брзата експанзија на електричните возила во Кина. Цената на нафтата се предвидува на ниво од 64 долари за барел (околу 56,50 евра), додека моменталните цени варираат околу 60 долари.
Во сегментот на гас, се очекува дека поради повисоките цени во првиот квартал од 2025 година, цените во Европа ќе се зголемат за шест проценти во споредба со претходната година, додека во 2026 година се предвидува пад од девет проценти.
Паѓање на цените на житото
Според проценките, цената на земјоделските производи ќе се намали за еден процент во 2025 година, а дополнителни три проценти во 2026 година. Сепак, повисоките цени на какаото и кафето го ограничуваат целокупниот пад на цените. Најголем пад се очекува кај житарките, повеќе од 10 проценти, првенствено поради изобилството на залихи од ориз и соја. Се очекува пад на цената од дури 29 проценти за оризот.
Напротив, цените на пченката и пченицата нема значително да паднат. Недостатокот на понуда на пченка поради пониските цени на нафтата и трговската бариера меѓу САД и Кина ќе го одржи падот на два проценти. Пченицата, иако ќе забележи помал пад на цените, останува побарувачка – потрошувачката го надминува производството, па затоа залихите полека се намалуваат.
