Тајни друштва: Темплари, жртви на сопствената гордост и богатство

Иако се заколнале на сиромаштија, послушност и целибат, темпларите од самото почеток привлекувале многу витези под своето знаме. Посебно биле отворени за екскомуницирани витези кои немале што да изгубат, нешто слично како Легијата на странци, ги користеле дисциплината и борбата за да ги исчистат гревовите на крадци и безбожници, убиците и кривоклетниците, кога тие биле благословени од Свети Бернар пред патувањето во света земја


Нема сомнение дека Иг де Пејен, бургунски витез, основач на редот витези темплари во 1118 година ја создал својата организација по углед на асасините. Овие две организации се сретнале во Сирија пред 1128 година кога е напишан Правилникот на редот. Самата хиерархија на темпларите со Големиот мајстор на чело, по кој следат големи приори, па приори, витезови, штитоношци и браќа лаици, неизмерно потсетува на организацијата на нивните муслимански претходници.

Дури и боите кои ги краселе витезите, црвените крстови на бела подлога биле истата боја која ја носеле асасините војници (црвени капи, појаси и бели туники). Некои стручњаци тврдат дека темпларите ги презеле боите на знаците на невиност и крв, додека јовановците носеле црно. Едно е сигурно, функцијата на темпларите и асасините била иста, служеле како независна воена сила со свои религиозни убедувања.

До 1152 година, асасините им плаќале на темпларите годишен данок. Вилијам од Тир тврдел дека при крајот на векот Синан понудил да се сите негови Асасини преобратат во христијанство под услов да се темпларите откажат од својот годишен данок. Похлепни за пари, темпларите го убиле гласникот на асасините и така го спречиле преобраќањето. Ма колку што оваа приказна звучи фантастично, веројатно во неа има нешто вистинито со оглед на тоа што се однесува на периодот на Хасан II чијашто реформи во Аламути сигурно го раздразниле Синан и го натерале да прави разни отстапки кон христијаните.

Иако се заколнале на сиромаштија, послушност и целибат, темпларите од самото почеток привлекувале многу витези под своето знаме. Посебно биле отворени за екскомуницирани витези кои немале што да изгубат, нешто слично како Легијата на странци, ги користеле дисциплината и борбата за да ги исчистат гревовите на крадци и безбожници, убиците и кривоклетниците, кога тие биле благословени од Свети Бернар пред патувањето во света земја.

Тој напишал и писмо со пофалби за редот на Ига де Пејена, па тој вооружен со ова писмо добил папско одобрување за редот и изземање од екскомунијацијата.

Така настана групата на свети грешници, Армијата на спасот со двосечен меч во рацете. За нив се говорело дека никогаш не се чешлаат, не се бањаат, и дека им е кожата испукана од пустинското сонце. Плаштите кои ги носеле не ги менувале сè додека не изгнијат на нив или додека не ги искинар непријателски мечеви.

Првото на што се заклели Иг де Пејен и витезите било да ги чуваат хостиите во Ерусалим и другите свети места. Крстоносните кралеви на Ерусалим, гледајќи дека тие можат да служат и како редовна војска, ги повикале да учествуваат и во воените походи, па многу брзо станале значаен фактор за одбраната на крстоносните територии во Левант.

Во поразот во вториот крстоносен поход (1146-50) кога муслиманите ги разбија европските витези, темпларите спречиле тотална катастрофа, за што сведочи и секретарот на Луј VII. „Без нивната помош, нашиот живот не би траел“ напишал и самиот крал.

Средниот век бил време кога не се штеделе монашки редови и црквата. Благодарни крстоносци на кои темпларите им спасиле животи, како и христијани кои сметале дека нивниот пат во рајот зависи од безбедноста на патот до Ерусалим, им подарувале свои имоти на овој ред во Англија, Шпанија и Франција.

Банкарите
Бедните Христови војници брзо станале богаташи, па и независна институција зелена која сите ја завидувале. Станаа банкери на Левантот, а потоа и на европските дворови. Со нив тргувале сите од кралеви, до обичниот народ, па дури и муслимани. Парискиот храм станал центар на светската финансиска берза.

Темпларите како и многу религиозни секте имале свои церемонии на иницијација и Правила на Храмот кои содржеле клучен дел на обвиненијата кои подоцна ќе ги уништат. Гарантирале тајност на улогите кои ги чувале во темнината на зградите на филијалите, а самите правила биле познати само на малкумина официјери.

Правилата станале благодарение на копии на уставот на редот, должности и церемонии на секој степен. Оригиналниот ракопис на правилата никогаш не бил пронајден. Од тајноста произлегле многу осуди и стереотипи кои ги етикетирале.

Без предрасуди за нивните ритуали на иницијација, Мајсторот на Храмот трипати ги прашувал собраните витези дали некој има нешто против да новопристани член пријде на редот. По лични прашања и презентирање на тешкотиите на припадноста на оваа група им било означено дека никогаш нема да можат да работат она што сакаат. „Ако сакаш да спиеш, мораш да останеш буден, ако сакаш да бидеш буден, ќе ти биде наредено да одиш во спалната соба“.

По заклетвата, која вклучувала и ветување дека нема да дозволат ниту еден христијанин да биде ограбен, мајсторот ќе го прифати во редот облекувајќи го во плашт и ветувајќи му леб и вода и облека на сиромашните, и многу маки и тегоби.

Капеланот тогаш ќе го рецитира Псалм 133, а витезите ќе ја повторуваат молитвата Господова. Само заслугите во бојата и организацијата носеле унапредување во хиерархијата на редот. Феудалниот ранг ретко ја определувал водечката позиција на овој ред, иако во некој момент тие амбициозни и похлепни сакале да станат на чело.

Мајсторите
Првите три големи мајстори биле добри команданти, организатори и дипломати, нивните знамиња биле украсени со слоганот: „Non nobis Domine non nobis, sed nomini tuo da gloriam“ (Не на нас, не на нас, Господи, туку на твоето име дај слава).Четврти Голем мајстор им наредил на своите војници да ги убие сите христијански сојузници, за да заслугата за освојувањето на градот припадне само на нив, темпларите. Осми Голем мајстор Одо де Сен Аман го следел неговиот пример и ја прекинал договорот потпишан помеѓу Саладин и кралот на Ерусалим, кој забранувал изградба на нови утврдувања на границата, со изговор дека темпларите не потпаѓаат под клаузулите на договорот.

По смртта на Одо, за Голем мајстор бил избран Жерар де Ридфор, кој одиграл значајна улога во уништувањето на Ерусалимското кралство. Тогашните расправии меѓу темпларите ги искористил Саладин, кој во 1187 година влегол во Ерусалим со 7000 војници, спротивставени на педесетина витези. Ридфор успеал да побегне со тројца браќа.

Во месеците што следеле, по напредувањето низ пустината, Саладин го опколил преостанатите темплари кои се обидувале да се пробијат до водите на Тиберијското Езеро и никого не поштедил, иако витезите се бореле јуначки до последната капка крв. Арогантен во слободата, Ридфор се покажал како кукавица во заробеништво и им наредил на преостанатите темпларски утврдувања да се предадат на Саладин.

По неговото присуство во редот, темпларите никогаш не се опоравиле во контекст на религиозна посветеност, иако финансиски и воено се држеле многу добро. Станаа политичари на христијанската вера кои биле подготвени да се договорат со сите. Фактот дека имале долги бради и знаеле арапски подоцна само им одеше во прилог на нивните клеветници. Биле свесни дека нивната позиција во Левантот е одржлива само додека имаат Арапи за сојузници.

Третата крстоносна војна

По падот на Ридфор, неколку Големи мајстори ја вратиле позицијата на темпларите во Светата земја. Учествувале во големата опсада на Акка, им помогнале на Ричард Лаворно Срце во третиот крстоносен војна 1191–1192, а кога не успеал да го освоји Ерусалим, побегнал од Светата земја во брод, преробен како витез темплар.

Успесите им овозможиле на темпларите и „јованците“ да станат срж на христијанскиот отпор против надмоќниот непријател, бидејќи единствено тие имале долгогодишно искуство во борбата со арапските војници.

Растечката моќ повторно им го наполнила умот, така што нивната независност станала поважна од христијанското единство, па го одбиле Фредерик II во неговиот крстоносен поход. По години на конфликти со Фредерик, монголската инвазија го нанесла конечниот удар на обновеното крстоносно кралство. Сите надежи на христијаните дека во сојуз со Џингис Кан ќе ги уништат муслиманите биле распрснати кога дивите турски племена што ги избркале монголите поминале покрај темпларското утврдување во Сафед и го опустошиле светиот град.

Третиот и последен обид на темпларите да го освојата Светиот град се случил во 1248 година, кога се приклучиле на крстоносниот поход на Лоуи IX француски, „Свети Лоуи“, кој завршил со пораз на христијаните кај Манзура во 1250 година. Притиснати меѓу монголите и Египќаните, губеле утврдување по утврдување (Триполи па Акка).

Темпларите сепак не завршиле како победени од арапите, бидејќи сѐ уште имале армија од 20.000 луѓе и огромно финансиско богатство во бројни европски трезори, како и надеж дека Кипар ќе стане нивно седиште.

Филип IV француски позајмил големи суми пари од темпларите, што било и причина за да се насочи против нив и подоцна да го урне Храмот, во кој се повлекол кога го нападнала незадоволна толпа. Шансата да го уништи Храмот се појавила 1305 година, за време на папата Климент V, кој бил под негово влијание. Папата побарал помош за нов крстоносен војна, но тогашниот Голем мајстор Жак де Моле ја одбил. Филип IV го искористил гласините за стари темпларски ритуали, ја намалил вредноста на парите, а сите Евреи и Ломбарди, најчесто банкари, ги протерал од земјата. Филип го пријавил редот кај инквизицијата 1303 година, заробувајќи ги сите темплари на територијата на Франција. Мал број на темплари преживеале мачењата на инквизицијата.

Кога Жак де Моле бил изведен пред судот на инквизицијата на плоштадот Нотр Дам во Париз за да биде жив запален на дрвото, изјавил: „Признавам дека сум виновен за најголема инфамија, дека лажев. Лажев дека ги признавав одвратните обвиненија против мојот ред, изјавувам дека тоа го направив по должност пред вистината дека редот е невин“.

Истого ден бил спален, а темпларите станале жртви на похотта на европските владетели, како и жртви на сопствениот гордост и богатство.

Извор N1

е-Трн да боцка во твојот инбокс

Последни колумни