Сепак, овие дневници се покажаа како една од најголемите измами во историјата на новинарството.
Почетокот на измамата
Герд Хајдеман, новинар на „Штерн“ и страствен колекционер на нацистички сувенири, во 1980 година се запозна со Конрад Кујау, фалсификатор кој тврдеше дека поседува дневници на Хитлер. Кујау, користејќи чај за да ја постари хартијата и пишувајќи со готски ракопис, создаде 62 тома лажни дневници. Хајдеман ги купи за околу 2,5 милиони германски марки и ги препродаде на „Штерн“ за 9,3 милиони марки.
Објавување и почетни реакции
На 25 април 1983 година, „Штерн“ организираше прес-конференција во Хамбург за да го објави „откривањето“. Познатиот британски историчар Хју Тревор-Ропер, ангажиран да ја потврди автентичноста, првично ги поддржа дневниците, но подоцна се повлече од својата изјава. „Сандеј тајмс“, сопственост на Руперт Мердок, ги објави извадоците, но наскоро се соочи со сомнежи и критики.
Разоткривање на измамата
Германските федерални архиви и криминалистички експерти утврдија дека дневниците се фалсификати. Хартијата и мастилото биле произведени по Втората светска војна, а дневниците содржеа историски неточности и современи изрази. На пример, на кориците стоеја иницијалите „FH“ наместо „AH“ за Адолф Хитлер.
Последици и осуди
Кујау и Хајдеман беа осудени на затворски казни – Кујау на четири и пол години, а Хајдеман на исто толку. Репутацијата на „Штерн“ и „Сандеј тајмс“ беше сериозно нарушена, а неколку уредници поднесоа оставки.
Наследство на скандалот
Измамата инспирираше филмови и серии, како што се германската сатирична комедија „Schtonk!“ и британската мини-серија „Selling Hitler“. Во 2023 година, сите томови на фалсификуваните дневници беа објавени онлајн од германскиот јавен радиодифузер NDR, со научни коментари и анализа.
Заклучок
Скандалот со лажните дневници на Хитлер останува предупредување за новинарите и историчарите за важноста на темелната проверка и критичкото размислување. Тоа е потсетник дека желбата за сензационализам може да доведе до сериозни последици и нарушување на довербата во медиумите.
Извор: BBC
