Меѓународниот ден на подготвеност за епидемии, кој се одбележува на 27 декември, има за цел да ја подигне глобалната свест за превенцијата и навремениот одговор на епидемии и заразни болести. Пандемијата на коронавирусот (COVID-19) досега предизвика повеќе од 7 милиони смртни случаи ширум светот, потсетувајќи ни колку е важна подготвеноста и соработката на глобално ниво.
Зошто е важна подготвеноста?
Глобалните здравствени кризи ги оптоваруваат здравствените системи, ги нарушуваат синџирите на снабдување и несразмерно ги погодуваат најранливите, особено жените, децата и сиромашните заедници. Последиците од епидемиите се не само здравствени, туку и социјални, образовни и економски, оставајќи долготрајни последици врз развојот на општествата.
Изградбата на отпорни здравствени системи кои обезбедуваат навремена достапност на услуги е критична за заштита на сите граѓани, особено на оние во маргинализирани ситуации. Подигањето на свеста, размената на информации, научното знаење и јавните кампањи се неопходни мерки за превенција и ефикасно справување со епидемии.
Превенција и „Едно здравје“
Зајакнувањето на мерките за превенција преку научените лекции од претходни епидемии помага да се спречи прекинот на основните услуги и да се обезбеди брз и соодветен одговор при појава на нова здравствена закана.
Пристапот „Едно здравје“ ја поврзува човековата, животинската и растителната здравствена заштита, како и заштитата на животната средина, обезбедувајќи интегриран одговор на здравствените предизвици.
Меѓународна соработка
Меѓународната соработка и мултилатерализмот се клучни во одговорот на епидемиите. Партнерството и солидарноста меѓу поединците, заедниците, државите и меѓународните организации се неопходни во сите фази на управување со епидемии.
Жените, кои сочинуваат најголем дел од здравствените работници, имаат особено важна улога на првата линија на одбрана. Владите имаат примарна одговорност во справувањето со глобалните здравствени предизвици, но успехот зависи од активната соработка на сите релевантни чинители – институции, академската заедница, граѓанското општество и поединците.
Најголеми светски епидемии
Историјата на човештвото е обележана со епидемии кои оставиле длабоки траги:
Црната чума (14 век) – Однела околу 75 до 200 милиони животи во Европа, Азија и Африка.
Шпански грип (1918-1919) – Заразил околу една третина од светската популација и однел повеќе од 50 милиони животи.
ХИВ/СИДА (од 1980-тите до денес) – Однела повеќе од 40 милиони животи, со денешна контрола преку терапија.
Пандемија на COVID-19 (2019-денес) – Предизвикала повеќе од 7 милиони смртни случаи глобално и ја нагласила потребата од глобална солидарност и подготвеност.
Овие примери покажуваат дека инвестициите во превенција и подготовка се неопходни за заштита на сегашните и идните генерации. Подготовката, навремената реакција и меѓународната соработка остануваат клучни алатки за намалување на штетите од епидемиите.
