Полска ќе воведе привремени гранични контроли со Германија и Литванија од понеделник, откако премиерот Доналд Туск ја објави одлуката како реакција на постапувањето на Германија со миграциската криза.
Центарот за владина безбедност на Полска (RCB) издаде предупредување дека „се воведуваат контроли на границата со Германија и Литванија од 7 јули“.
Премиерот Туск ја најави оваа мерка минатата недела на владина седница.
„Ја донесовме одлуката повторно да воспоставиме привремена контрола на полската граница со Германија и со Литванија“, рече Туск.
Иако Полска, Германија и Литванија се дел од Шенген-зоната, гранични контроли можат да се воведат само во исклучителни случаи. Вообичаено, постои политика на слободно движење што овозможува преминување граници без пасошка контрола.
Сепак, земјите од Шенген можат да воведат контроли при вонредни околности или како „последна опција“ поради безбедносни закани – како што се случуваше за време на пандемијата на Ковид-19.
Овие мерки формално се привремени, но во пракса можат да се продолжуваат повеќепати.
Од 2023 година, Германија спроведува гранични контроли со Полска и Чешка поради илегална миграција, а минатата година ги прошири на сите свои копнени граници.
Германскиот канцелар Фридрих Мерц веќе спомена можност Полска да воведе гранични проверки, за време на прес-конференција со премиерот на Луксембург, Лук Фриден.
„Секако, сакаме да го зачуваме Шенген, но слободата на движење ќе функционира само ако не се злоупотребува од оние што промовираат илегална миграција, особено криумчарите на мигранти“, рече Мерц.
Полска најави дека ќе воведе контроли и со Литванија поради мигрантите што влегуваат преку Белорусија и соседните балтички држави.
Литванија одговори со повик за поблиска соработка, но истакна дека нема намера да воведе контроли на својата страна од границата со Полска.
Министерот за надворешни работи на Литванија, Кестутис Будрис, изјави во саботата:
„Немаме планови за повторно воведување на гранични контроли. Но, нашите граничари и полиција ќе соработуваат блиску со полските служби.“
И покрај сомнежите дали мерките се во согласност со Шенген правилата, полскиот министер за внатрешни работи и администрација, Томаш Сјемонијак, потврди дека тие ќе бидат спроведени.
„Ноќта меѓу недела и понеделник започнуваме со гранични контроли. Ова е во согласност со прописите на ЕУ и Шенгенскиот граничен кодекс“, рече Сјемонијак од граничниот премин Будзиско меѓу Полска и Литванија.
„Причината е заедничкиот проблем кој го имаат Литванија, Полска и ЕУ – борбата против илегалната миграција“, додаде тој.
Сјемонијак истакна дека мерката може да биде укината „доколку Германија ги повлече своите контроли“.
Во Литванија, контролите ќе се спроведуваат на 13 локации, вклучувајќи три официјални гранични премини. Останатите 10 ќе бидат ад хок контролни точки, што ќе ги користат локалните жители.
Во Германија, граничните проверки ќе се вршат на 52 локации.