Канада го надмина својот рекорд за најголема површина изгорена од шумски пожари во една година. Пожарите изгореа повеќе од 8,1 милиони хектари низ целата земја – 21 пати над просекот во последната деценија. Во моментов низ Канада има 483 шумски пожари. Повеќе од 250 од нив се сметаат за надвор од контрола, пренесува Би-Би-Си. Шумските пожари, исто така, произведоа рекордно ниво на емисии на јаглерод, а чадот стигна дури до Европа.
Претходниот канадски рекорд за површина изгорена од шумски пожари беше поставен во 1989 година од повеќе од 11.000 пожари, според владините податоци. Иако овогодинешните пожари се помали по број – скоро 3.000 досега во 2023 година – тие се многу поголеми по зафатена површина.
Ефектите од овие големи пожари не се само локални: густ чад ги прекри деловите на САД на почетокот на јуни, додека оваа недела, Чикаго и Детроит накратко го имаа најнездравиот воздух во светот, бидејќи новиот бран на воздух загаден со пепел се прошири на југ.
Шумските пожари и загадувањето од нив не знае за граници
Службата за мониторинг на атмосферата Коперник на Европската унија (CAMS) соопшти дека чадот патувал далеку на исток преку Атлантскиот Океан до Ирска, Франција и Шпанија. Од CAMS, исто така, рекоа дека шумските пожари ослободиле 160 милиони тони јаглерод, најмногу од која било година од 2014 година.
Задушувачката магла рефлектираше остра реалност: шумските пожари се имуни на границите – и за возврат, одговорот беше меѓународен. Американски, австралиски, новозеландски, јужноафрикански, француски, шпански, португалски, мексикански, чилеански и костарикански пожарникари се приклучија на борбата со огнената стихија во Канада, нагласувајќи како земјите ширум светот се борат со заедничките и засилени катастрофи поттикнати од климатската криза.
Во меѓувреме, НАСА објави слика на која се гледа густа лента од чад од шумските пожари во источна Канада како лебдат преку Атлантскиот Океан.
Каде и што гори во Канада?
Сезоната на шумски пожари обично се случува околу овој период од годината во Канада, која е дом на околу 9% од шумите во светот. Но, со оглед на тоа што сезоната се случува секоја година од мај до октомври, пустошењето видено од самиот почеток оваа година ја стави земјата речиси веднаш на вистинскиот пат за најлошата сезона во повеќе од 30 години. Неконтролирани пожари се појавија во речиси секој агол на Канада и принудија илјадници луѓе да се евакуираат.
Мапата која секојдневно се ажурира од канадскиот меѓуагенциски центар за шумски пожари покажува колку широко се раширени шумските пожари. Источните провинции како Квебек, Онтарио и Нова Шкотска се особено тешко погодени оваа година од големи и понекогаш неконтролирани пожари.
Официјалните лица во средата известија за најголем број актуелни активни пожари во Квебек, 112, што е намалување од 117 во вторникот. Британска Колумбија, долж западниот брег на Канада, имаше втор најголем број активни пожари – 94, што беше помал од 99 два дена претходно.
Широкиот обем на пожарите – од најзападните провинции до источните – е невообичаен, особено во почетокот на годината, рекоа канадските владини претставници. Политичките лидери, вклучително и американскиот претседател Бајден, и експертите за животна средина укажаа на причинско-последичната врска помеѓу порастот на температурите предизвикани од климатските промени, како и сушата, и екстремната сезона на шумски пожари што сега ја доживува Канада. Плус, како што објави CBS News, суровите временски услови во Канада ги разгоруваат пожарите и им отежнуваат на пожарникарите да се борат со пламените јазици.
Од четвртокот, повеќе од половина од пожарите во Канада сè уште беа класифицирани како „надвор од контрола“, со 256 пожари во таа категорија. Од преостанатите шумски пожари што се набљудуваат, 159 се сметаа за „под контрола“, а други 85 се карактеризирани како „одржливи“, што е ознака што се доделува кога пожарот не е под контрола, но исто така не се движи.
Канадските власти прогласија „национално ниво на подготвеност 5“ како одговор на шумските пожари, што значи дека земјата ќе ги распореди сите ресурси неопходни за борба против пламените јазици.
Шумските пожари стануваат новото нормално
Научниците веќе сугерираат дека источните делови на САД би можеле повторно да бидат зафатени од канадски шумски пожари во блиска иднина, изјави за Вашингтон пост Крис Филд, директор на Институтот за животна средина Стенфорд Вудс.
„Постојат голем број докази кои укажуваат дека климата што се затоплува предизвикува повеќе екстреми – особено екстреми на висока температура и суша“, рече Филд. „Токму ова се условите што ја поставуваат основата за навистина штетни шумски пожари“.
„Гледањето на историските податоци може да ни даде индиции за видовите екстремни настани што би можеле да ги видиме, но во однос на иднината и сериозноста, иднината е понеизвесна“, вели Џеф Шлегелмилч, директор на Националниот центар за подготвеност за катастрофи при Климатското училиште на Универзитетот Колумбија.
„Не можеме со сигурност да предвидиме кога ќе биде следниот голем шумски пожар, но ќе треба да се подготвиме повеќе за овие настани отколку во минатото“, рече тој.
Шлегелмилх рече дека се помирил со фактот дека ова е новата нормала. „Тоа не е нешто за што се грижам. Тоа е нешто што го планирам со сигурност“.