Одборот на гувернери на Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ) во четвртокот официјално утврди дека Иран не ги исполнува своите нуклеарни обврски — првпат по 20 години. Ова може да доведе до зголемени тензии и евентуално повторно воведување санкции од страна на Обединетите нации подоцна годинава.
Во одговор, Иран најави изградба на нова постројка за збогатување на ураниум, која ќе биде „на безбедна локација“.
„Исламската Република Иран нема друг избор освен да одговори на оваа политичка резолуција,“ се наведува во заедничкото соопштение на иранското Министерство за надворешни работи и Организацијата за атомска енергија на Иран.
Како гласаше одборот?
Според дипломати кои зборувале анонимно, 19 земји гласале за резолуцијата.
Русија, Кина и Буркина Фасо гласале против, 11 држави се воздржале, а две не гласале.
Во нацрт-резолуцијата, која беше видена од медиумите, се бара од Иран итно да даде објаснувања за траги од ураниум најдени на неколку локации кои не биле пријавени како нуклеарни објекти.
Западни официјални лица се сомневаат дека овие траги може да укажуваат на тајна програма за нуклеарно оружје, која Иран наводно ја имал до 2003 година.
Резолуцијата ја предложиле Франција, Германија, Обединетото Кралство и САД.
Реакции од ЕУ
Во Брисел, Европската комисија ја поддржа резолуцијата и го повика Иран да ја врати целосната соработка со агенцијата и да ги исполни сите обврски.
„Го повикуваме Иран на воздржаност и да избегне чекори што би ја влошиле ситуацијата,“ изјави портпарол на Комисијата.
Зголемени тензии на Блискиот Исток
Гласањето доаѓа во чувствителен момент, бидејќи тензиите во регионот се зголемуваат.
Во средата, Стејт департментот на САД најави повлекување на дел од персоналот од Средниот Исток.
Европската комисија соопшти дека нејзиното ограничено дипломатско присуство е информирано за плановите на Пентагон, но нема наредба за евакуација на персоналот засега.
Поранешниот претседател на САД, Доналд Трамп, претходно изјави дека Вашингтон или Израел би можеле да изведат воздушни напади врз иранските нуклеарни објекти, доколку пропаднат преговорите.
Преговори САД-Иран
САД и Иран моментално водат преговори за напредната нуклеарна програма на Техеран. Министерот за надворешни работи на Оман најави дека шестиот круг преговори ќе се одржи во недела.
Нацрт-резолуцијата го поддржува дипломатскиот пристап и ги повикува сите страни да се вклучат конструктивно:
„Се поддржува дипломатско решение на проблемите со иранската нуклеарна програма, вклучувајќи ги разговорите меѓу САД и Иран, кои треба да доведат до договор што ќе ги адресира сите меѓународни грижи поврзани со иранските нуклеарни активности.“
