Планетата Уран и нејзините пет најголеми месечини можеби не се мртви стерилни светови како што долго мислеа научниците. Наместо тоа, тие може да имаат океани, а постоењето на живот е можно на неговите сателити, велат научниците.
Повеќето од податоците што ги имаат астрономите за Уран се собрани од вселенското летало на НАСА „Војаџер 2“, кое поминало покрај оваа најдалечна планета во Сончевиот систем.
Новата анализа на податоците од астрономите покажува дека посетата на Војаџер се совпаднала со силна сончева бура, што ги натера научниците да донесат погрешни заклучоци за тоа каков е системот на Уран.
Уран е прекрасен, леден прстенест свет во надворешниот дострел на нашиот Сончев систем. Таа е меѓу најстудените од сите планети. Тој е исто така наведнат на страна во споредба со сите други светови – како да е удрил – што го прави многу чуден во споредба со другите планети. Сепак, новата анализа на податоците реши децениска мистерија. Така било заклучено дека „Војаџер 2“ прелетал во погрешно време.
Новото истражување покажува дека токму во тој момент Сонцето беснее, создавајќи силен сончев ветер кој можеби го однесол материјалот и привремено го искривил магнетното поле. За прв пат подетално го погледнавме во 1986 година, кога Војаџер 2 прелета и испрати сензационални слики од планетата и нејзините пет главни придружници.
Но, она што многу повеќе ги воодушеви научниците беа податоците што Војаџер 2 ги испрати назад, покажувајќи дека Уранскиот систем е уште почуден отколку што мислеа.
Мерењата направени од инструментите на леталото покажаа дека планетата и сателитите се неактивни, за разлика од другите во надворешниот Сончев систем. Тие исто така покажаа дека заштитното магнетно поле на Уран е невообичаено искривено. Тој беше како здробен и оттурнат од Сонцето.
Магнетното поле на планетата ги заробува сите гасови и други материјали кои доаѓаат од планетата и нејзините месечини. Тие можат да потекнуваат од океанот или од геолошката активност. Војаџер 2 не најде ништо од овие, што ги наведе астрономите да заклучат дека Уран и неговите пет најголеми месечини се стерилни и неактивни. Значи, 40 години имаме погрешна слика за тоа какви се Уран и неговите пет најголеми придружници, нагласува д-р Вилијам Дан од Универзитетскиот колеџ во Лондон.
„Овие резултати покажуваат дека Уранскиот систем можеби е многу повозбудлив отколку што се мислеше. Таму може да има месечини кои би можеле да создадат услови неопходни за живот, можеби имаат океани под површината што би можеле да преполнат со риби!“.
Линда Спилкер беше млад научник кој работеше на програмата Војаџер кога пристигнаа податоците за Уран. Таа сè уште работи како научник во истата програма. Таа рече дека и е драго што ги видела новите резултати, објавени во списанието Nature Astronomy.
„Резултатите се фасцинантни и навистина сум возбудена што гледам дека постои потенцијал за постоење живот во Уранскиот систем“, изјави таа за BBC News.
„Исто така, задоволен сум што може да се открие толку многу со податоците на Војаџер. Неверојатно е што научниците се навраќаат на податоците што ги собравме во 1986 година и наоѓаат нови резултати и нови откритија“
Поминаа речиси 40 години откако Војаџер 2 последен пат прелета покрај ледениот свет и неговите месечини. НАСА планира да лансира нова мисија, орбитарот и сондата на Уран, со цел повторно да ја погледне оваа планета одблизу за 10 години.
Според истражувачот на НАСА, д-р Џејми Јасински, чија идеја била да се преиспитаат податоците на Војаџер, мисијата ќе треба да ги земе предвид овие резултати при дизајнирање инструменти и планирање на научно истражување.
„Некои од инструментите за идното вселенско летало се многу дизајнирани врз основа на она што го научивме од Војаџер 2 кога прелета и сними нешто крајно ненормално. Затоа, мораме да размислиме како точно ќе ги изградиме инструментите на новата мисија за да можеме најдобро да ги доловиме точните податоци што треба да ги проучуваме“.
Сондата Уран на НАСА се очекува да пристигне до 2045 година, кога научниците се надеваат да откријат дали овие далечни ледени месечини, за кои некогаш се мислеше дека се мртви светови, можеби имаат потенцијал да бидат дом на живот.
