Во денешниот свет каде храната е во центарот на вниманието, лебот останува едно од најомилените гастрономски задоволства. Без разлика дали го јадеме за појадок, како сендвич за ручек или натопен во супа за вечера – лесно посегнуваме по првиот леб што ни е при рака, без да размислуваме многу за неговиот состав.
Но, лебот што го избирате е важен – и ако ретко посегнувате по целозрнестиот, можно е да пропуштате низа здравствени придобивки.
Што е целозрнест леб?
Целозрнестиот леб е направен од брашно кое ги содржи сите делови од зрното пченица – трици, клица и ендосперм, објаснува Шели Раел, лиценциран диететичар од Њу Мексико. Токму ова му ја дава карактеристичната кафеава боја, оревест вкус и густата текстура – но уште поважно, му ја дава целосната нутритивна вредност.
Белиот леб, пак, е преработен и ги нема триците и клицата, што значи дека е речиси само скроб со многу малку хранливи материи. Дури и лебовите што само пишуваат „пченичен“ не значи дека се целозрнести. Истото важи и за модни типови леб како сурдоуг, ржан или мултизрнест – освен ако јасно не пишува дека се направени од цело зрно, не носат исти придобивки.
Зошто целозрнестиот леб е добар за вас?
Главната сила на целозрнестиот леб е во неговата висока содржина на растителни влакна (фибер) – околу 2 грама по парче. Влакната се клучни за: подобро варење, стабилизација на шеќерот во крвта, намалување на холестеролот и чувство на ситост
Дополнително, целозрнестиот леб содржи: Б витамини (тиамин, рибофлавин, ниацин) – важни за енергија и нервен систем, железо, цинк и магнезиум – кои помагаат за имунитет и функција на мускулите, и фитохемикалии со антиинфламаторно дејство, кои го поддржуваат здравјето на дигестивниот систем
А како стои белиот леб?
Во споредба со целозрнестиот, белиот леб е посиромашен со хранливи материи и побрзо го зголемува нивото на шеќер во крвта. Некои други опции, како сурдоуг или ржан леб, може да имаат одредени предности – но само ако се направени од цело зрно.
Например, сурдоугот може да помогне во варењето поради ферментацијата, а ржаниот има подобар гликемиски индекс од белиот. Исто така, добар избор може да бидат и ’ржаните и ’ртени лебови, во зависност од личните потреби и буџет.
Колку и да е здрав, умереноста е клучна
Целозрнестиот леб може да биде одличен избор, но тоа не значи дека треба да се јаде неограничено.
„Иако е богат со хранливи материи, тој сѐ уште содржи калории и јаглехидрати“, вели диететичарката Кристен Смит.
Умерените порции се најдобриот пристап – и најдобра услуга што можете да му ја направите на вашето тело.