Намалувањето на украинската армија во рамките на потенцијален мировен договор со Русија би претставувало „понижување“ и би го оставило Киев изложен на нови закани — изјави поранешниот министер за надворешни работи Дмитро Кулеба во интервју за програмата „12 минути со“ на Euronews. Според него, поставувањето ограничување на бројноста на украинските вооружени сили би било јасен знак дека странска сила ја диктира судбината на Украина и ја разорува нејзината национална самопочит.
„Ако ѝ ставите капа на армијата, тоа е порака дека вашата нација ја понижува туѓа волја“, нагласи Кулеба. „Ќе го поплочиме патот до пеколот со добри намери да ги задоволиме Русите — а ограничувањето на армијата е најочигледниот пример за таков обид.“
Изјавата доаѓа во момент кога дипломатските активности се заоструваат, откако до претседателот Володимир Зеленски бил проследен нацрт мировен план од 28 точки — документ за кој, според најновите сознанија, се смета дека е подготвен од Кремљ и преку Вашингтон доспеал до Киев. Првичната верзија предвидувала ограничување на украинските вооружени сили на 600.000 војници, иако моменталниот состав, според Зеленски, изнесува близу еден милион.
Европскиот контрапредлог, подготвен во Женева, говори за горна граница од 800.000 во мирнодопски услови — бројка што, според аналитичарите, е далеку од доволна за земја што се брани од постојана агресија. Европските претставници веќе јасно го одбија концептот, а високата претставничка Кaja Калас порача дека „мирот треба да ја ограничи руската армија, а не украинската“.
Западните сојузници, дел од „Коалицијата на подготвените“, одамна изнесуваат став дека силната украинска армија е најдобра гаранција за стабилност. Во последните месеци, приоритетот се префрли од размислување за странски трупи кон јакнење на украинските капацитети — што треба да спречи долгорочна зависност и да обезбеди одржлив безбедносен систем.
Паралелно циркулира и идејата за безбедносни гаранции по моделот на НАТО-член 5, но без формален прием на Украина во Алијансата — што, според критичарите, создава полу-решение без целосна обврска. Кулеба го оцени овој хаотичен пристап како симптом на поширок стратегиски хаос во Европа. „Нели е понижувачки што речиси четири години по почетокот на војната, европските лидери сè уште скокаат меѓу теми — мировни сили, уверувачки сили, јакнење на украинската армија, нешто како член 5? Со вакво темпо, Европа не ја чекаат добри времиња,“ рече тој.
За него, последниот дипломатски напор веќе се распаднал, поради „агресивното и непредвидливо управување“ со оригиналниот план од страна на САД, како и поради објавените аудио-разговори меѓу американски и руски претставници што откриваат како бил составуван документот.
Во украинскиот политички контекст, идејата за ограничување на армијата не се смета за отстапка, туку за ризичен преседан кој би ја подготвил сцената за нова агресија. За земја што веќе еднаш ја почувствувала цената на недоволно одбранбено капацитетизирање, попуштањето пред вакви барања се чита не како пат кон мир, туку како пат кон нова фаза на ранливост — онаа што Кулеба сликовито ја опишува како „поплочена со добри, но погрешно насочени намери“.
