Иако мнозинството од светската популација верува во потребата од климатски политики, дезинформациите поврзани со климата и понатаму се шират, особено на интернет.
Нов извештај од надзорната организација Climate Action Against Disinformation (CAAD) анализира како климатските дезинформации се зголемиле во пресрет на конференцијата COP30 и ги идентификува главните актери што ги поттикнуваат. Извештајот констатира значително зголемување на лажните информации поврзани со конференцијата на Обединетите нации за климатски промени.
Според анкета од 2024 година, 87% од светското население ја поддржува климатската политика, а според истражувањето на YouGov, 62 до 76% од Европејците се загрижени за климатските промени.
Сепак, дезинформациите и понатаму создаваат сомнеж меѓу јавноста.
Важно е да се направи разлика меѓу дезинформација и дезинформација:
Мисинформација е неточна или контекстуално извадена информација што некој ја претставува како вистинита.
Дезинформација е намерно лажна и создадена со цел да ја измами публиката.
CAAD и Observatory for Information Integrity (OII) забележале раст од 267% на COP-поврзани дезинформации во периодот од јули до септември.
Откриени биле околу 14.000 примери на интернет. Еден карактеристичен пример е видео, создадено со генеративна вештачка интелигенција, кое прикажува „новинар“ што известува од поплавен град налик на Белем, каде што се одржува COP30. Видеото, со наслов „ВИСТИНАТА ЗА COP30 ВО БЕЛЕМ 2025“, беше целосно лажно – новинарот, поплавата и градот не постоеја.
COP30 – мета на теории на заговор
Според анализата на OII, COP30 станала честа тема во бразилските Telegram групи посветени на теории на заговор. Забележани се над 285 споменувања на конференцијата, често со напад врз Белем, климатските решенија и самата идеја на глобално дејствување против климатските промени.
На меѓународната сцена, климатската дезинформација е дополнително поттикната од претседателот на САД, Доналд Трамп, кој во септември изјави дека климатските промени се „најголемата измама“.
Кој стои зад климатските дезинформации
Новото истражување на CAAD ја анализира екосистемската мрежа на дезинформации, во која главни учесници се компании што согоруваат фосилни горива, транспортниот сектор и големата индустриска земјоделска продукција – познати како „Големиот јаглерод“ (Big Carbon).
„Дезинформациите на ‘Големиот јаглерод’ имаат за цел обичните луѓе да ја потценат силата на научниот консензус за климатските промени,“ стои во извештајот. „Тие, исто така, ја поткопуваат солидарноста во барањето акција.“
Но, дел од вината паѓа и на технолошките компании (Big Tech), кои овозможуваат овие пораки да се шират неконтролирано и без проверка.
CAAD потсетува дека слични проблеми постоеле и претходно – пред COP28, компаниите за фосилни горива потрошиле до 5 милиони долари (4,3 милиони евра) за реклами со климатски дезинформации на Facebook. Главни финансиери биле Shell, ExxonMobil, BP и TotalEnergies, кои стоеле зад 98% од ваквите реклами.
„Овие пораки, што се шират брзо и евтино преку социјалните медиуми и пребарувачите, ја поткопуваат политиката и ја саботираат акцијата,“ наведува новиот извештај.
Дезинформациите во фокусот на COP30
За првпат, оваа година климатската конференција ќе вклучи Глобална иницијатива за интегритет на информации за климатските промени – заеднички проект на бразилската влада, Обединетите нации и УНЕСКО, чија цел е да се зајакне истражувањето и да се развијат мерки против дезинформациските кампањи.
Извор:Euronews
