Европските пратеници го поддржаа правото на српските студенти и граѓани на мирни протести, остро го осудија бранот на државно спонзорирано насилство, заплашување и неселективни апсења и исто така оценија дека српското раководство е политички одговорно за ескалацијата на репресијата, нормализацијата на насилството и слабеењето на демократските институции во земјата.
Во договорениот текст на резолуцијата на Европскиот парламент „За поларизацијата и зголемената репресија во Србија, една година по трагедијата во Нови Сад“, до кој агенцијата Бета имаше пристап, се осудуваат и постапките на владејачката партија во организирањето нелегален камп во паркот Пионирски, како и произволната и политички мотивирана употреба на претседателски помилувања за лица гонети за насилство врз студенти
, како и се повикува Комисијата да покрене иницијатива за целни индивидуални санкции против лицата одговорни за сериозни кршења на законот и човековите права.
Во текстот се наведува дека присуството и влијанието на Кина во Србија значително се зголемиле во последните години преку големи инвестиции во инфраструктурата, „што предизвикува загриженост во врска со транспарентноста, усогласеноста со стандардите на ЕУ и усогласеноста со прописите за заштита на животната средина“.
Се потсетува дека проектот за реконструкција на железничката станица во Нови Сад го спроведоа две кинески компании надвор од вообичаените процедури за јавни набавки и дека Европското јавно обвинителство започна истрага за потенцијална злоупотреба на средствата од ЕУ наменети за реконструкција на станицата.
Во текстот се оценува дека изборите во Србија беа обележани со системски злоупотреби, вклучувајќи неправилности во избирачкиот список, купување гласови, злоупотреба на државни ресурси, притисок и заплашување на гласачи и јавни службеници, како и распоредување на лажни изборни набљудувачи, како и дека „независните набљудувачи известија дека неодамнешните локални избори во Зајечар и Косјериќ не беа ниту слободни ниту фер“.
Српските власти користат насилство врз политичките противници и прекумерна употреба на сила врз демонстрантите, се наведува во текстот, и се оценува дека репресијата ескалираше на почетокот на 2025 година.
Наведувајќи дека протестите беа обележани со репресија, вклучувајќи тепања, произволни апсења, употреба на солзавец, политички мотивирани притворања, депортации и масовен надзор, ЕП оценува дека насилството се интензивирало од август, вклучувајќи полициска бруталност, тортура и сексуално насилство врз студенти, закани кон јавните здравствени установи, политички мотивирани гонења на виши обвиненија и кампањи за клевета во прорежимските медиуми.
Текстот оценува дека БИА „нелегално снимала и емитувала приватни разговори“ кои биле искористени за да се обвинат девет студенти за подготовка на чин против уставниот поредок.додека „елитната воена единица Кобра беше вклучена во внатрешни конфликти и дури и пукаше со боева муниција“.
За време на насилните контрапротести, „провладините банди“ и лицата кои беа осудени беа заштитени од полицијата, се додава во текстот, додека членовите на опозицијата, цивилите и пратениците беа тепани од полицајци во цивил.
ЕП оценува дека предлозите за збир на кривични закони, кои воведуваат нови кривични дела и построги казни што би можеле непропорционално да ја ограничат слободата на собирање и изразување, ризикуваат криминализирање на форми на мирни протести или секојдневно граѓанско однесување што не ја загрозуваат јавната безбедност или уставниот поредок.
Во текстот се наведува дека претседателот на Србија, Александар Вучиќ, ги претставува протестите како „шарена револуција“ организирана и финансирана од странските тајни служби на западните земји, а овој наратив го пренесуваат провладините медиуми и е поддржан од Руската служба за надворешно разузнавање (СВР), која ја обвинува ЕУ за спроведување „субверзивни активности“ со цел да ги поттикне протестите.
Вучиќ „користи дехуманизирачки речник“ кон политичарите од ЕУ, вклучувајќи ги и европратениците кои ги поддржаа студентите, а владата и владејачката елита „ја нормализираа репресијата“ со помилување на владини поддржувачи осомничени за насилни напади, суспендирање на јавниот превоз за блокирање на протестите, протерување на странски државјани и овозможување на „окупација на центарот на Белград“ од страна на провладини демонстранти со полициска заштита.
Предложената резолуција на Европскиот парламент повторно повикува на целосна и транспарентна правна постапка по истрагата на властите, за изведување на одговорните пред лицето на правдата, како и независна техничка проверка на структурниот дефект, сеопфатен преглед на градежните дозволи и процедурите за надзор и целосна проценка на потенцијална корупција или небрежност.
Во текстот се истакнува дека е потребно „да се испита пошироко до кој степен корупцијата довела до намалување на безбедносните стандарди и придонела за оваа трагедија“.
Европратениците го поддржаа правото на српските студенти и граѓани на мирни протести, ја нагласија важноста на граѓанската храброст, посветеноста на ненасилството и ангажманот на младите луѓе со цел Србија да напредува на европскиот пат и ги повикаа властите да го гарантираат и почитуваат правото на собирање и слободата на изразување.
Текстот изразува поддршка за вистински дијалог за тоа како владата може да ги исполни барањата на студентите, вклучително и барањата за предвремени избори.
ЕП е „длабоко загрижен за ситуацијата во Србија, која сè уште е полна со тензии и поларизација што лесно може да доведе до насилство“ и ги повикува властите да „промовираат инклузивно политичко учество и да им гарантираат на сите политички партии и кандидати еднаков пристап до медиумите“.
Посочувајќи ја важноста од деполаризирање на јавниот дискурс, толеранцијата, компромисот и почитувањето на демократските институции, ЕП ги повикува граѓанското општество, медиумите и образовните институции да играат активна улога во надминувањето на социјалните поделби и зајакнувањето на демократската отпорност.
Европскиот парламент „најостро го осудува бранот на насилство спонзорирано од државата, заплашување и неселективни апсења на мирни демонстранти, новинари, организации на граѓанското општество и претставници на опозицијата“, ги осудува кампањите за клевета, медиумското заплашување и злоупотребата на лични податоци за дискредитирање на демонстрантите, како и нелегалното следење на демонстрантите со користење на софтвер како што се Pegasus, Celebrit или New Spy.
Властите се повикуваат да обезбедат слобода на медиумите, а високите функционери да престанат со провокативната реторика што поттикнува непријателство или насилство.
Посебна загриженост се изразува во врска со „распоредувањето на акустични уреди со долг дострел (LRAD) и широката употреба на солзавец против цивили, и се повикува на усвојување и спроведување на јасни протоколи за законски технологии за контрола на толпата и независен механизам за надзор.
