Ова прашање стана итно, со оглед на тоа што американскиот претседател Доналд Трамп ја турка стратегијата „Америка на прво место“, што може да доведе до трговска војна со ЕУ, пишува француската новинска агенција AFP. Многу компании погодени од строгите еколошки регулативи, како и клучните сили Франција и Германија, повикаа Брисел да ги олесни правилата за деловно работење и да ги намали трошоците за енергија, кои се повисоки отколку во САД.
Потребно е одобрување од земјите-членки и Европскиот парламент
Имајќи ја предвид оваа загриженост, Европската комисија ќе објави пакет предлози, во кои AFP имал увид, а кои покажуваат дека ќе има ублажување на еколошките стандарди, како и мерки за намалување на трошоците за енергија и зајакнување на секторот за чисти технологии.
За промените ќе биде потребно одобрување од земјите-членки на ЕУ и Европскиот парламент. Ова се однесува на новите правила за синџирите на снабдување, кои вклучуваат заштита на животната средина и човековите права. Овие правила беа усвоени пред само неколку месеци, но сега се сметаат за преголем товар за компаниите.
„Реалноста е дека се наоѓаме во сè понапната геополитичка ситуација и не можеме да бараме од нашите компании масовно да инвестираат во регулативи кога треба да функционираат во економија која се подготвува за потенцијални конфликти и паралелно да се декарбонизира“, изјави извршниот потпретседател за индустрија, Стефан Сеџурне.
Две клучни регулативи на удар
Два клучни документа се под удар на ЕУ:
🔹 Директивата за корпоративно известување за одржливост (CSRD) – која од големите компании бара да ги информираат инвеститорите и другите засегнати страни за својот климатски отпечаток и преземените мерки за намалување на емисиите.
🔹 Директивата за должна грижа при одржливо работење (CSDDD) – усвоена минатата година, која бара од големите компании да ги елиминираат негативните влијанија врз човековите права и животната средина низ целиот нивен синџир на снабдување.
Во нацрт-документот на ЕУ се наведува дека компаниите сега ќе треба да поднесуваат извештаи за синџирите на снабдување на секои пет години, наместо секоја година, што ќе го „намали административниот товар“. Исто така, ќе биде побарано само од поголемите компании со над 1.000 вработени да ги следат овие правила, наместо сегашните критериуми кои важат за компании со повеќе од 250 вработени и годишен приход над 40 милиони евра.
За овие промени најверојатно ќе има остри дебати во Европскиот парламент, при што центристите, левичарите и зелените пратеници се противат на олабавување на еколошките регулативи, додека дел од либералите ги поддржуваат промените.
Климатските организации против ублажување на правилата
Француската центристка Мари-Пјер Ведрен сега смета дека правилата биле „грешка“, иако претходно гласала за нив. „Светот целосно се менува. Мислам дека во Европскиот парламент треба да признаеме дека понекогаш грешиме“, изјави таа.
Социјалистичката група во парламентот, пак, минатата недела испрати писмо до Брисел барајќи повторно разгледување на пристапот. Климатските организации, од друга страна, остро се спротивставуваат на ублажувањето на регулативите.
„Промената на насоката сега би била многу штетна за компаниите кои се лидери во одржливото работење и веќе почнаа да инвестираат во усогласување со законодавството“, изјави Амандин Ван Ден Берге од невладината организација за заштита на животната средина ClientEarth.
„Ако ова е трка кон дното, нема да победиме“, додаде таа.
Трамп ги отфрли зелените политики на својот претходник
Брисел инсистира дека останува посветен на своите климатски цели и на климатската неутралност до 2050 година. Во рамките на напорите за намалување на бирократијата, ЕУ во среда ќе го претстави „Договорот за чиста индустрија“, кој вклучува мерки за јакнење на секторот за зелени технологии и чекори за намалување на цените на енергијата.
Со оглед на тоа што Доналд Трамп ја напушти зелената агенда на својот претходник, Брисел верува дека тоа е можност за Европа.
„Фактот што САД сега се оддалечува од зелената агенда… не значи дека и ние треба да го направиме истото. Напротив, тоа значи дека треба да преземеме водство“, изјави еврокомесарот за енергетика, Дан Јоргенсен.
Сепак, деловните кругови во Брисел се загрижени дека конкретните мерки за намалување на трошоците за енергија можеби ќе дојдат предоцна.
На пример, во еден протечен документ се наведува дека Брисел планира да ги реформира правилата за државна помош до јули, а до крајот на 2025 година ќе биде предложен закон за намалување на времето за издавање дозволи за проекти за обновлива енергија.