Едно дете – три родители: До каде ќе оди науката?

Првото бебе создадено со ДНК на три лица е родено во Бритинија, откако лекарите спроведоа револуционерна процедура за ИВФ чија цел беше да се спречи наследување на неизлечива болест.

Техниката, позната како терапија со митохондријална донација (MDT), користи ткиво од јајце клетки на здрави женски донатори за да создаде ембрион без опасни мутации кои мајките би можеле да им ги пренесат на своите деца, пишува The Guardian

Девојчето сепак не носи ДНК материјал од три лица, пренесува „BBC“. Тим од клиникат оплодил мајчина јајце клетка со спермата на таткото, па потоа комбинираните гени биле пренесени во јајце клетка земена од трет донатор, па така детето има генетски материјал од своите родители, со мала количина на ДНК од друга жена.

Истражувањето и потфатот се спроведени во Обединетото Кралство, во Центарот за плодност во Њукасл. Научниците и лекарите имаат за цел да им помогнат на жените со мутирани митохондрии да имаат деца кои нема да ги наследат тие генетски мутации.

Техниката се состои од неколку чекори. Пред сѐ, јајце-клетки од мајката и од дарителката се оплодуваат со спермата на таткото, одделно. Основниот генетски материјал потоа се отстранува од јајце-клетката на дарителката и го заменува оној од оплодената јајце-клетка на двојката.

Добиената јајце-клетка има целосна низа хромозоми од двајцата родители, но и здрави митохондрии од дарителката. Тоа потоа се внесува во матката.

Бидејќи ембрионите ги комбинираат спермата и јајце клетката на биолошките родители со ситни структури наречени митохондрии од јајцата на донорот, добиеното бебе има ДНК на мајката и таткото, како и обично, плус мала количина од генетскиот материјал на донорот, околу 37 гени.

Процесот довел до терминот „бебе од три родители“ иако повеќе од 99,8 проценти од ДНК кај бебињата потекнува од мајката и таткото. Истражувањето за MDT, кое е познато и како митохондријална надомесна терапија (MRT), го започнаа лекарите во Центарот за плодност во Њукасл.

Целта на работата беше да им се помогне на жените со мутирани митохондрии да имаат бебиња без ризик од пренесување на генетски нарушувања. Луѓето ги наследуваат сите свои митохондрии од своите мајки, така што штетните мутации во „батериите“ можат да влијаат на сите деца што ги има една жена.

„Причината поради која промената се гледа во клетките на некои деца родени по MRT процедурата, но не и кај други, не е целосно разбрана“, вели Даган Велс, професор по репродуктивна генетика на Универзитетот во Оксфорд, кој учествувал во споменатото истражување.

Инаку Велика Британија не е првата земја во светот каде е родено бебе со оваа процедура. Американски и мексикански лекари во 2016 година изведоа успешно раѓање на првото дете зачнато со МДТ. Стануваше збор за жена од Јордан со митохондријални мутации кои предизвикуваат смртоносна болест – Лиевиот синдром. Пред третманот, спроведен во Мексико, жената имала четири спонтани абортуси и две родени деца, но едното починало на шест години, а другото живеело само осум месеци.

е-Трн да боцка во твојот инбокс

Последни колумни