Деветгодишно бразилско дете стана жртва на еден од најекстремните случаи на малтретирање во португалско основно училиште, што предизвика бран реакции во јавноста, итна правна мобилизација и сериозни критики кон институциите задолжени за заштита на децата.
Инцидентот се случил на 10 ноември во основното училиште „Фонте Коберта“ во Синфаеш, во регионот Визеу, каде што момчето било затворено во училишен тоалет од двајца соученици. Децата ја затвориле вратата, насилно ги притиснале неговите раце и му отсекле два врвови на прстите. Останат сам и без можност да повика помош, детето морало да се провлече под вратата, оставајќи зад себе траги од крв и сериозни повреди што подоцна ќе го следат со длабок психолошки шок.
Неговата мајка, објаснува за бразилскиот магазин Crescer дека ова не бил изолиран инцидент. Според нејзиното сведоштво, синот претходно бил тепан, гушен и влечен за косата од истите деца, но ниту училиштето ниту институциите не реагирале навреме за да го заштитат.
По нападот бил итно пренесен во болницата „Сао Жоао“ во Порто, каде што бил подложен на тричасовна операција. Сега прима антибиотици и лекови против болка на секои дванаесет часа, а поради тешката траума му се даваат и средства за спиење. „Преку ден е колку-толку стабилен затоа што гледа телевизија и користи телефон, но штом дојде ноќта, тој го преживува 10 ноември повторно“, вели мајката.
Одговорот на правниот сектор пристигна брзо и силно: 27 адвокати доброволно се приклучија да го застапуваат детето во граѓанска, кривична и психолошка постапка. Адвокатката Ана Паула Филомено за Euronews изјави дека тимот работи паралелно на сите аспекти на случајот, опишувајќи ја ситуацијата како длабоко трауматична и системска, а не како изолиран чин на детска агресија. Се испитува и можната улога на ксенофобија, иако правниот тим нагласува дека потеклото на нападот е споредно во однос на сериозноста на причинетата штета. „Ова не е единствен случај. Ова се случува во португалските училишта и влегува во сериозна тенденција која не може да се игнорира“, предупредува Филомено.
Посебна контроверзија предизвика однесувањето на училиштето. Според тврдењата на мајката, дел од персоналот ја исчистил просторијата пред пристигнувањето на полицијата, третирајќи го нападот „како шега што тргнала наопаку“. Адвокатскиот тим остро ја обвини институцијата и државните органи за пропуст во должноста да обезбедат безбедна средина за децата, потенцирајќи дека ваквите зачестени реакции на прикривање дополнително ја загрозуваат довербата на родителите и го продлабочуваат чувството на негација на проблемот.
Случајот се вклопува во пошироката слика која веќе алармира психолозите во Португалија. Според психологот Мелани Тавареш, бројот на пријавени случаи на насилство меѓу ученици се зголемил од 4.620 во учебната 2020/21 на 7.804 случаи во 2024/25. Таа посочува дека децата сè потешко ги контролираат агресивните импулси, а училиштата стануваат „дехуманизирани“ простори во кои играта и социјалната интеракција се заменети со поголема изолација, рестрикции и недоволна супервизија. Симптомите кај деца жртви на насилство често се појавуваат уште пред да го кажат проблемот — страв од училиште, соматски болки во недела навечер, нарушен сон и необјаснив телесен стрес.
Школскиот центар „Сусело“ денес отвори внатрешна истрага, а директорот Карлос Силвејра потврди дека итните служби биле повикани веднаш и дека се вклучени осигурителни компании. Сепак, јавноста, медиумите и правните експерти бараат појасни одговори, одговорност и системски промени кои ќе спречат вакви случаи да продолжат да се случуваат.
Трагедијата на деветгодишното дете станува сериозен тест за португалските институции и нивната способност да создадат безбеден, хуман и функционален образовен систем. Додека детето се опоравува од физичките и психолошките последици, општеството бара гаранција дека ова никогаш повеќе нема да се повтори — ниту во Португалија, ниту во која било училница каде што детето мора да биде најмногу заштитено.
