Во ноќта меѓу 9 и 10 септември 2025 година, Полска собори неколку руски дронови што навлегоа во нејзиниот воздушен простор — прв ваков инцидент откако Русија започна инвазија кон Украина.
Вкупно 19 дронови влегоа во Полска, дел од нив лансирани од Белорусија. Полскиот воздушен простор беше нарушен, а веднаш реагираа борбени авиони на НАТО, при што беа соборени најмалку осум дронови. Воздушниот простор над неколку аеродроми беше затворен, а беше активиран Член 4 од НАТО-договорот поради сериозна безбедносна закана.
Полскиот премиер Доналд Туск истакна дека ова е најблискиот момент до отворен конфликт од Втората светска војна, и нагласи дека се преземаат сите неопходни мерки за одговор (вклучувајќи F‑16 и F‑35, хеликоптери и радари).
До кои европски градови можеа да пристигнат дроновите?
Ирански модели Shahed, кои во Русија се нарекувани Geran‑2, имаат оперативен опсег до 2.500 км при максимална брзина од 185 км/ч.
Варшава е најзагрозена — дрон би стигнал за околу 4 часа, со оглед на близината со Белорусија и Украина.
Берлин би бил погоден за околу 8 часа ако дронот полета од Брјанск, или за само 3 часа ако стартува од Калининград, но мора да прелета преку Полска.
Брисел и Париз се исто така во опсег — до Брисел за околу 6–10 часа, а до Париз за околу 11 часа, при што би морале да прелетуваат над Полска и Германија.
Што значи за НАТО?
Овој инцидент ја активираше будноста на НАТО, кој распоредил свои засилени воздушни одбрани и одржал итни консултации преку Член 4. Иако тоа не значи автоматски напад врз целата Алијанса (како Член 5), тоа укажува на сериозни безбедносни импликации и потреба од заедничка реакција.
Во контекст на глобалните предизвици, експертите предупредуваат на недостаток на ефективни воздушни одбранбени системи за справување со евтини, но масовно користени камиказе дронови — и потенцијално предвидуваат потреба од сопствена ,,армија дронови” за одбрана
