Во време кога Балканот редовно произведува политички кризи, Бугарија не заостанува зад соседите: масовни протести, повлечен буџет, нови најави за демонстрации и едно јасно чувство дека државата стигнала до точката каде што така повеќе не може.
Она што деновиве го прават бугарските граѓани, особено младите, е јавно, гласно и упорно барање за институции што работат, политичари што одговараат и држава што не ја задушува со корупција. Овој бран не е идеолошки, туку граѓански и етички: доволно беше.
Од буџет до бунт
Протестите започнаа како реакција на нацрт-буџетот за 2026, кој предвидуваше поголеми придонеси и даноци. Но буџетот беше само искрата. Огнот е многу постар: децении недоверба кон политичката класа, корупциски скандали, реформски застои и чувство дека институциите работат за себе, а не за граѓаните.
Под притисок на десетици илјади луѓе, владата го повлече буџетот — редок доказ дека протестите навистина менуваат политика. Но демонстрациите не завршија. Напротив, прераснаа во поширока мобилизација против системската неправда.
Зошто денес пред МВР?
За денес е најавен нов протест пред Министерството за внатрешни работи. Причината е сомневањето во оправданоста на полициските интервенции за време на претходните демонстрации, кога имаше употреба на солзавец, приведувања и насилни тактики што демонстрантите ги сметаат за неоправдани.
Организаторите бараат објаснување за прекумерната сила, целосна транспарентност за приведувањата и информации за вмешаноста на маскирани групи кои, според очевидци, провоцирале судири. Прашањето за одговорност на институциите стана централна тема во кризата.
Gen Z како нов политички фактор
Овој протестен бран го носат младите. Gen Z се појавува како најсилен граѓански субјект, неподготвен да прифати дека корупцијата е „нормална“. Тие го обликуваат и новиот визуелен и звучен јазик на демонстрациите: синхронизирано скокање, самоиронични слогани, брза мобилизација преку TikTok.
Сцената личи на перформанс, но пораката е сосема сериозна: државата мора да работи.
Проевропски протест, не проруски бунт
Иако Бугарија е општество со историски поделби, сегашните протести немаат проруски карактер. Демонстрантите бараат европски стандарди за правна држава, контрола на институциите, функционален судски систем и крај на политичката неказнивост.
Гневот е насочен кон домашниот систем, а не кон европската ориентација на земјата.
Што следува?
Иако буџетот е повлечен, протестите продолжуваат. Денешниот протест пред МВР може да биде пресвртна точка. Ако институциите повторно реагираат со сила, демонстрациите можат да се прошират. Ако се покаже транспарентност, може да започне смирување.
Јасно е: бугарските граѓани веќе го надминаа ставот дека ништо не вреди. Ова е бран што нема брзо да се смири — и што ја испраќа најсилната порака во регионот годинава.
