Без итни инвестиции во образованието, дигиталните вештини и регулативата, светот се соочува со ризикот технолошкиот јаз засекогаш да го промени балансот на моќ меѓу нациите.
Вештачката интелигенција не е само нова технологија, туку потенцијално е нова линија на поделба што може засекогаш да го промени балансот на моќ меѓу земјите. Според алармантен извештај на Програмата за развој на Обединетите нации (УНДП), вештачката интелигенција би можела да создаде подлабок јаз меѓу земјите што можат да ја искористат технологијата и оние што ќе останат заробени во минатиот век. Доколку не се преземат итни чекори, светот би можел да влезе во ера на брутална дигитална нееднаквост.
Додека претходните генерации инвестираа во намалување на разликите преку трговија и соработка, вештачката интелигенција се заканува да ги поништи сите тие напори. Развиените земји би можеле да ја консолидираат својата доминација, додека посиромашните земји заглавени во технолошка заостанатост би можеле засекогаш да останат на маргините на глобалниот напредок.
Вештачка интелигенција: Нова поделба меѓу нациите?
Филип Шелекенс, главен економист на УНДП за Азија и Пацификот, предупредува дека вештачката интелигенција би можела да го означи почетокот на нова ера на глобална нееднаквост. По повеќе од половина век стеснување на јазот помеѓу развиените и сиромашните земји, технологијата што ветува револуција може да стане алатка за понатамошна концентрација на моќ. Шелекенс нагласува дека посиромашните земји, кои веќе се во тешка позиција, би станале уште позависни од богатите земји, со што би ја изгубиле контролата врз сопствениот развој.
Земјите што не успеваат да се прилагодат на новите технолошки предизвици ќе бидат оставени да се борат во глобалната технолошка сенка, додека богатите нации ќе ја користат вештачката интелигенција за да ја одржат доминацијата во клучните индустрии на иднината.
Нееднаквости што не познаваат граници
Иако најсиромашните делови од светот се најочигледно изложени на ризик, никој нема да биде поштеден. Ако не дејствуваме сега, јазот помеѓу богатите и сиромашните земји ќе се прошири, и тоа не само економски. Глобалните последици од оваа технологија ќе се прелеат во богатите земји, предизвикувајќи нестабилност, политички предизвици и глобална миграција. Вештачката интелигенција може да стане „коктел“ за геополитички несигурности, што ќе влијае на сите, без оглед на богатството.
Светот кој не е подготвен за овие промени би можел да се соочи со нови бранови на конфликти и социјални тензии, бидејќи нееднаквостите во пристапот до технологиите стануваат сериозен општествен проблем.
Образование и дигитални вештини
Во овоие дигитален превирања, УНДП итно ги повикува земјите да инвестираат во образование и дигитални вештини, бидејќи тоа е единствениот начин да се спречи катастрофа. Секоја земја што го занемарува образовниот систем и развојот на дигиталната писменост ризикува трајно да биде исклучена од глобалната економска игра. Инвестирањето во човечки капитал не е само стратегија, туку е услов за опстанок.
Со развојот на технологијата побрзо од кога било, нема време за чекање. Земјите што не се во можност да изградат капацитет за дигитална трансформација ќе бидат невидливи во свет кој е сè повеќе зависен од вештачката интелигенција и напредните технологии.
Клучна точка за глобалната стабилност
УНДП, исто така, истакнува дека глобалната регулација на вештачката интелигенција би можела да биде клучна за спречување на злоупотреби и прекумерна концентрација на моќ во рацете на неколку технолошки гиганти. Без соодветни правила, вештачката интелигенција може да стане оружје за контрола, дискриминација и целосна доминација, дополнително влошувајќи ги глобалните нееднаквости.
Извештајот јасно предупредува: доколку не се усвои глобална стратегија, вештачката интелигенција нема да биде алатка за намалување на нееднаквоста, туку уште една пречка во борбата за рамнотежа на моќта на глобалната сцена. Колективната акција е единствениот начин да се спречи вештачката интелигенција да стане фактор што го дели, а не го поврзува светот.
