Еден од тие лозари е Лоик де Рокфеј, деветта генерација на семејството кое го поседува Шато Кастелно, имот во близина на Бордо. Кога го презел лозјето од своите предци во 1988 година, со сопругата Дијан вложиле ентузијазам, љубов и напор во реновирање, организирање дегустации и зголемување на производството на над 200.000 шишиња годишно. Но денес, Лоик (73) стои пред празните полиња и вели: „Сè е готово.“
Неговите деца му рекле директно: „Прекомплицирано е, непрофитабилно, не сакаме да го наследиме имотот.“ Во последните две години, Лоик и Дијан уништиле 30 од вкупно 36 хектари лозја. Размислуваат да посадат пченица или сончоглед.
Од традиција до криза
Она што се случува со семејството Рокфеј не е изолиран случај. Во Франција, половина од лозарите ќе се пензионираат во следните 10 години, а недостигаат млади кои сакаат да ги заменат. Истовремено, потрошувачката на вино е на најниско ниво од 1961 година.
Младите не се заинтересирани за силните црвени вина типични за Бордо – тие повеќе пијат пиво, коктели, пенливи вина. Генерациите Z и милениумците не сакаат да учат како да спарат сирење и месо со одреден каберне; сакаат винска етикета што изгледа добро на Инстаграм.
Економија на деградација
Со намален приход и зголемени трошоци, малите семејни винарии се под притисок. Многу се откупени од милијардери, инвестициски фондови и спортски ѕвезди, кои ги користат лозјата како летниковци. Се појавува индустријализација, но на сметка на локалниот начин на живот.
„Ние имаме една цел: квалитет. Тие имаат една цел: профит,“ вели еден лозар од Бордо. „Ова не е работа. Ова е живот.“
Борба за опстанок
Климатските промени дополнително ја комплицираат ситуацијата. Високите температури го менуваат вкусот на виното и ја намалуваат неговата долговечност. А најновите царини од 15% на француското вино, договорени во нов трговски пакт со САД, ја влошуваат и онака тешката состојба – особено со оглед на тоа што 19% од француското вино оди за американскиот пазар.
Искра на надеж?
И покрај мрачната слика, има исклучоци. Татјана Фалси, 28-годишна наследничка на лозарско семејство, не ја напуштила семејната винарија Château du Taillan. Наместо тоа, развила нова винска линија „La Rose du Taillan“ со модерни етикети и вкусови прилагодени за младите.
„Не беше повик, беше случајност,“ вели Татјана. „Но мојата љубов кон регионот, кон мајка ми, кон традицијата – тоа ме задржа.“
Што е вредност?
„Дали успех значи да имаш десет станови, четири автомобили и да вечераш во хотели со пет ѕвезди?“ прашува лозарот Томас ле Грикс де ла Сал. „Или е успех да го пренесеш она што си го наследил – лозје, знаење, вредности?“
Во срцето на оваа криза е судирот меѓу традицијата и современиот пазар, меѓу животот и профитот, меѓу она што се пренесува и она што се губи.
Зошто никој повеќе не сака да прави француско вино? Можеби затоа што времето на виното – барем такво какво што го знаевме – полека изминува.
Извор: The FP
