Овие нови водени заедници не само што стануваат дел од урбаното живеење во Амстердам и Ротердам, туку инспирираат и големи меѓународни проекти во земји изложени на климатски ризици, како Малдивите и Француска Полинезија.
Кога водата не е непријател, туку решение
Во октомври 2022 година, кога Холандија беше погодена од силна бура, жителите на пловечката населба Schoonschip во Амстердам останаа мирни. Додека нивните куќи нежно се подигаа и спуштаа заедно со нивото на водата, тие знаеја дека се безбедни.
„Се чувствуваме побезбедно за време на бура, бидејќи пливаме,“ објаснува жителката Сити Боелен.
Овие пловечки домови, прицврстени на челични столбови и опремени со сите модерни комунални системи, се покажуваат како одржлив модел за живеење во време на климатски промени. За разлика од класичните чамци, тие се фиксно поставени конструкции со бетонски труп што обезбедува стабилност и рамнотежа.
Градови што пливаат – холандски рецепт за иднината
Холандија, земја со една третина територија под нивото на морето, одамна живее во хармонија со водата. Но, последната деценија таа ја претвори оваа реалност во предност.
Во Амстердам, каде има околу 3.000 регистрирани куќи на вода, никнуваат цели квартови како Schoonschip, дизајнирани од архитектонското студио Space&Matter. Таму жителите споделуваат велосипеди, автомобили и електрична енергија добиена од соларни панели и топлински пумпи, создавајќи минијатурна енергетска заедница.
Во Ротердам, градот кој е 90% под нивото на морето, веќе функционираат најголемата пловечка канцеларија во светот, како и пловечка фарма каде роботизирани крави произведуваат млеко за локалниот пазар. Градските власти го прогласија ваквиот тип на градба за клучен дел од стратегијата за климатска адаптација.
„Наместо да ја гледаме водата како закана, ја гледаме како можност,“ вели Арноуд Моленаар, главен координатор за отпорност на градот.
Холандскиот иноватор: „Водата е лек за градовите“
Архитектот Коен Олтхаус, основач на фирмата Waterstudio, ја води револуцијата на пловечките градови. Тој и неговиот тим дизајнирале над 300 објекти на вода – домови, училишта, па дури и болници.
„Ние не се гледаме како архитекти, туку како градски лекари – а водата е нашиот лек,“ вели Олтхаус.
Неговата компанија го предводи изградбата на Малдивскиот пловечки град, проект за 20.000 жители со достапни домови и вештачки корални гребени под платформите за заштита на морскиот екосистем.
Од експеримент до глобална визија
Холандските решенија веќе инспирираат нови мегапроекти: компанијата Blue21 работи на план за пловечки острови во Балтичкото Море, со простор за 50.000 жители и железнички тунел што би ги поврзал Хелсинки и Талин.
Според експертите, ваквите проекти не се повеќе футуристички сон, туку неопходност.
„Со растот на морското ниво, милиони луѓе ќе мора да се преселат. Затоа треба уште сега да почнеме да ги шириме нашите градови – на вода,“ вели Рутгер де Грааф од Blue21.
Иако ваквото живеење бара посебна инфраструктура и прилагодување на жителите, придобивките се јасни: градови кои пливаат можат да преживеат онаму каде копното попушта.
Холанѓаните, кои со векови живеат „со водата, а не против неа“, сега повторно го докажуваат тоа – покажувајќи му на светот дека иднината можеби навистина ќе плива.
Извор: BBC
