Чадот од запален електронски отпад (e-отпад) како овој кој во моментов се издига над Трубарево и Скопје, е исклучително опасен за здравјето на луѓето и животната средина, поради токсичните хемикалии и тешките метали што се ослободуваат при неговото горење. Ова горење често се случува на отворено, без контрола и со ниска температура, што ја зголемува штетноста.
Што содржи чадот од електронски отпад?
При горење, електронскиот отпад ослободува тешки метали како олово (Pb) кое е токсично за мозокот и нервниот систем, особено кај деца, жива (Hg) која оштетува мозок, бубрези и дишни органи. Кадмиум (Cd) кој е канцероген, влијае врз бубрезите и белите дробови и арсен и хром, канцерогени метали кои предизвикуваат долгорочни здравствени проблеми.
Диоксини и фурани се создаваат при горење на пластики што се дел од кабли, монитори, куќишта на уреди. Диоксините се едни од најотровните супстанции познати на човекот – предизвикуваат рак, хормонални нарушувања, оштетување на имунолошкиот и репродуктивниот систем.
Полибромирани дифенил етери (PBDEs) се хемикалии користени како ретарданти на пламен во електроника. Се ослободуваат при горење и влијаат врз развојот на мозокот, тироидната жлезда и метаболизмот.
Како влијае врз здравјето?
Краткорочно: Иритирање на очи, кожа, нос и грло, кашлица, главоболка, вртоглавица и отежнато дишење, влошување на астма и хронични болести
Долгорочно: Рак (на бели дробови, кожа, лимфни жлезди), нарушување на мозочен развој кај деца, хормонални пореметувања и нарушена плодност, слабеење на имунолошкиот систем и нарушувања на тироидна жлезда.
Опасно за сите, особено за деца (најранливи – 4 до 5 пати поголема апсорпција на токсини од возрасни), бремени жени (токсините минуваат преку плацента) и возрасни со хронични болести.
Чадот од запален електронски отпад не смее да се вдишува и не смее да се согорува на отворено. Тој е смртоносна мешавина од канцерогени и токсични супстанции што предизвикуваат сериозни заболувања. Местата каде се пали ваков отпад стануваат жешки точки на еколошка и здравствена криза.
