Поплавен подвозник е едно од најопасните места каде може да заглави возило. Водата делува стабилно, но во реалноста е непредвидлива: може да го подигне возилото за секунди, да создаде разлика во притисок која ја блокира вратата или да го повлече патникот во вртлози што не се видливи одгоре. Секој обид да се „помине уште малку“ е ризик што може да стане фатален. Еве ги чекорите кои службите за спасување ширум светот ги сметаат за единствено безбедни.
Не паничете – првите секунди се клучни
Паниката е најголемиот непријател. Во сценарија со нагла поплава, првите 30 секунди го определуваат исходот. Затоа сите протоколи нагласуваат: брза, смирена и прецизна реакција.
Не се обидувајте да возите назад или напред
Во подвозник, дури и мал проток на вода може да го помести возилото или да го заглави подлабоко. Моторот најчесто ќе се изгаси, а времето е најважниот ресурс.
Откопчајте го појасот – секунда што спасува живот
Не барајте ништо друго. Нема брзање по документи, телефони, торби. Единствен приоритет е излезот.
Не ја отворајте вратата – водата ќе ве преплави
Разликата во притисок меѓу внатрешноста на возилото и надворешната вода може да го направи отворањето на вратата речиси невозможно додека возилото „лебди“. Доколку се отвори, млазот на вода може за секунда да го преполни возилото.
Прозорецот е единствениот сигурен излез
Ова е најважната точка и се повторува во сите меѓународни протоколи.
– Ако електриката работи → веднаш спуштете го прозорецот.
– Ако не работи → скршете го страничниот прозорец (никогаш шофершајбна, таа е ламинирана).
Скршете го во аглите – таму стаклото е најслабо.
Во подвозник нема време за чекање. Ситуацијата од „издржлива“ станува критична за помалку од една минута.
Излезете преку прозорецот и движете се спротивно од протокот на вода
Кога ќе излезете, насочете се кон повисоко место и избегнувајте делови каде водата изгледа мирна – често токму таму се најопасните вртлози.
Ако прозорецот не може да се отвори
– Чекајте водата да достигне ниво на вашите гради.
– Притисокот ќе се израмни и вратата може да се отвори со нормална сила.
– Излезете и движете се директно кон безбедно место.
Не одете низ длабока вода
Поплавен подвозник може да содржи:
– отворени шахти,
– водени струи доволни да соборат човек,
– невидливи вирлози,
– опасни предмети во водата.
Кога сте на сигурно – веднаш јавете се на 112
Не само за себе. Вашиот повик може да спречи друга трагедија.
Што никогаш не смеете да правите
– Не се враќајте да земате предмети.
– Не ја отворајте вратата додека возилото е делумно под вода.
– Не се обидувајте да „поминете набрзина“ низ подвозник со вода повисока од 20–30 см.
– Не верувајте дека „ќе помине ова е малку“.
Златното правило од службите за спасување
Појас → Прозорец → Излез
Овие препораки се составени врз основа на официјални упатства од:
- US National Highway Traffic Safety Administration (NHTSA)
– Flooded Vehicle Safety Guidance
– Vehicle Submersion Survival Instructions - US Fire Administration
– Vehicle Submersion Emergency Protocol - Royal Society for the Prevention of Accidents (RoSPA, UK)
– Flash Flood and Underpass Safety Guidelines - European Emergency Number Association (EENA 112)
– Urban Flood Response Guidance - German Federal Agency for Technical Relief (THW)
– Protocols for Vehicles Caught in Urban Flooding - International Association of Water Rescue Professionals (IAWRP)
– Vehicle-in-water escape procedures - British Columbia Office of the Fire Commissioner (Canada)
– SWOC Method („Seatbelt → Window → Out → Children last“)
Сите овие институции се согласуваат за централната препорака:
НЕ отворај врата – ИЗЛЕЗ преку прозорец – РЕАГИРАЈ ВЕДНАШ.
