Велика Британија ги намали за 40 проценти средствата наменети за борба против руската агресија и дезинформации во Западен Балкан, регион што самиот премиер Кир Стармер неодамна го опиша како клучен за британската национална безбедност.
Финансирањето за зајакнување на демократијата и борба против сајбер нападите во Албанија, Босна и Херцеговина, Косово, Црна Гора, Северна Македонија и Србија се намали од минатогодишните 40 милиони фунти на 24 милиони фунти за фискалната 2025-26 година, пишува „Гардијан“ .
Пад на инвестициите во клучниот регион
Финансирањето доаѓа од Интегрираниот фонд за безбедност (ISF), дизајниран да се справи со најголемите закани по националната безбедност на Велика Британија. Иронично, самиот Стармер неодамна го опиша Западен Балкан како „европски топилница – место каде што се тестира безбедноста на нашиот континент“.
Минатата година, парите од овој фонд беа искористени, меѓу другото, за борба против злонамерни сајбер напади, зајакнување на демократските институции и поддршка на независните медиуми во регионот.
Намалувањата на финансирањето се чини дека се директен резултат на политиката на Стармер за намалување на официјалната помош за развој (ODA) за земјите со ниски и средни приходи. Износот на ODA доделен на Западен Балкан во рамките на ISF се намали од 31,91 милиони фунти во 2024-25 година на 17 милиони фунти за 2025-26 година. Владините бројки, исто така, покажуваат намалување од 1,15 милиони фунти во финансирањето кое не е ODA.
Фискална 2025-26 година. Тоа е првата во планираната транзиција на владата кон намалување на вкупната ОДА од 0,5% на 0,3% од бруто националниот доход до 2027 година.
Експерти: Ова не е стратешки потег
Одлуката предизвика остри критики. Емили Торнбери, претседателка на Комитетот за надворешни работи, изјави: „Го посетив Западен Балкан претходно овој месец. Сосема е јасно дека тие се на првата линија во борбата против руските дезинформации и мешање и многу сум горда на работата што ја прави Велика Британија за да ги поддржи во таа борба за нивната безбедност и безбедноста на цела Европа. Потребна е повеќе работа за поддршка на независните медиуми, а не помалку. Луѓето се желни да ја знаат вистината и таа е многу тешко да се најде.“
д-р Кејт Фергусон од невладината организација „Пристапи за заштита“, која работи во регионот, нагласи дека угледот на Обединетото Кралство не треба да се нарушува.
„Националната безбедносна стратегија правилно препознава дека сме во период на интензивирање на стратешката конкуренција за правилата и управувањето со нашиот свет; во Европа го гледаме ова како Русија ги диверзифицира своите напори за поткопување на нашиот демократски консензус“, рече таа.
