Администрацијата на американскиот претседател Доналд Трамп планира да повлече дел од воените сили распоредени во четири земји членки на НАТО – Романија, Бугарија, Унгарија и Словачка. По најавата за намалување на контингентот во Романија, Вашингтон подготвува и дополнителни редукции што треба да стапат во сила во декември, објави Kyiv Post.
Потегот предизвика бурни реакции во американскиот Конгрес, со критики и од републиканците и од демократите, кои предупредуваат дека ваквата одлука може да ја ослабне одбраната на источниот фронт на НАТО и да го охрабри Кремљ.
Според извори од американската администрација, повлекувањето е делумно мотивирано од проценката дека европските копнени армии сега се поспособни отколку во минатото, па затоа „ограниченото прилагодување“ на американското присуство се смета за прифатливо. И покрај тоа, дипломати во Брисел изразуваат сериозна загриженост, оценувајќи дека временската рамка – пред крајот на годината – остава мал простор за стратешка координација.
Вашингтон уверува: Полска и Балтик остануваат недопрени
Американските власти потенцираат дека бројот на војници во Полска и балтичките држави ќе остане непроменет. Тие земји се сметаат за најважните позиции на источниот бедем на Алијансата. Белата куќа уверува дека американската посветеност кон НАТО останува „цврста и недвосмислена“.
Двопартиска загриженост во Конгресот
Претставникот Мајк Тарнер, шеф на американската делегација во Парламентарното собрание на НАТО, изјави дека е „длабоко загрижен“ од повлекувањето на трупите од Романија – земја на „првата линија на одбраната“. Тој предупреди дека руските воздушни провокации и упади во воздушниот простор на соседните земји ја потврдуваат намерата на Москва да ја тестира решителноста на Алијансата.
Демократската сенаторка Жин Шахин, членка на Сенатскиот комитет за надворешни работи, ја нарече одлуката „длабоко погрешен потег“ што ја поткопува заедничката стратегија за притисок врз Владимир Путин. Таа ја пофали Романија како „примерен сојузник“ кој вложува 5% од својот БДП во одбраната, додавајќи дека ваквото повлекување испраќа „погрешен сигнал токму во моментот кога Русија ја продолжува својата агресија во Украина“.
Анализа: Бюрократски компромис, а не стратешка промена
Поранешниот дипломат Даниел Фрид, еден од архитектите на американската политика кон источна Европа, смета дека новата политика повеќе одразува „внатрешно бирократско договарање“ отколку стратешка визија.
„Ова е симболичен потег – бројките се мали и нема да ја променат воената рамнотежа, но сигналот е лош“, изјави Фрид. Тој додаде дека најавеното повлекување е „компромис“ меѓу фракции во администрацијата: некои барале значително намалување на присуството во Европа, но на крајот добиле многу помалку.
„Тоа е негативна симболика, но не и вистинско стратешко повлекување“, заклучи Фрид, додавајќи дека во политиката на Трамп секогаш постои простор за ненадејна промена на правецот.
