Прекумерната употреба на TikTok и Instagram Reels може значително да ги намали когнитивните способности, како што се вниманието и меморијата. Ова води до ментален замор, стрес, социјална изолација и намалено задоволство од животот.
Неодамнешна студија на Американското психолошко здружение фрли светлина врз еден шокантен проблем: TikTok и Instagram Reels сериозно ги компромитираат нашите когнитивни способности. Продолжената изложеност на овие платформи го ослабува нашето внимание, меморијата и способноста за контрола на импулсите, оставајќи нè ментално исцрпени и со намален капацитет.
Проблемот е што мозокот постепено ја губи својата способност да се вклучи во подлабоко размислување. Секоја минута помината во скролување нè оддалечува уште подалеку од сложени задачи како што се читање, решавање проблеми или длабоко учење. Овој тренд е опасен и постепено нè води до ментална исцрпеност.
Психологијата на „ротацијата на мозокот“
Кратките видеа што го бомбардираат нашиот распон на внимание предизвикуваат брзи налети на допамин, правејќи нè зависни од тоа моментално задоволување, особено Instagram Reels и TikTok. На почетокот, тие нè забавуваат, но со текот на времето нашиот мозок се „уморува“ од побавно размислување и нема сила да се фокусира на попредизвикувачки задачи.
Овој циклус не само што ги намалува нашите ментални способности, туку нè претвора во робови на моменталното задоволство. Развиваме навика сè побрзо да се префрламе од содржина на содржина, со што стануваме неспособни да се концентрираме на работи што бараат поголем ментален ангажман.
Стрес, анксиозност и дигитална зависност
Прекумерното консумирање на брза содржина нè води кон ментални проблеми: стресот, анксиозноста и дигиталната зависност стануваат секојдневни придружници. Нашите мозоци се бомбардирани со емоционални стимули и тешко е да се прекине тој циклус. Стануваме зависни од континуирано скролување, а реалниот свет ни изгледа бавен и здодевен.
Го завршуваме денот преоптоварени од емоции што не можеме да ги контролираме, што директно влијае на нашето ментално здравје. Овој циклус станува сè потешко да се прекине и нè остава во маѓепсан круг на стрес и несоница.
Социјална изолација и пад на задоволството
Изолацијата станува нова норма. Како што скроламе низ TikTok и Instagram со денови, вистинските интеракции со пријателите и семејството се намалуваат. Колку повеќе време поминуваме онлајн, толку повеќе се оддалечуваме од реалниот свет и стануваме поосамени. Нашата способност да градиме вистински врски слабее, додека во виртуелниот свет се чини дека „секој има сè“.
Чувствата на осаменост се зголемуваат, а задоволството од животот се намалува. Дури ни бројот на „пријатели“ на социјалните мрежи не може да ја пополни празнината што ја чувствуваме. На крајот на краиштата, дигиталната интеракција станува само замена за вистинската поврзаност.
Штетата што технологијата ја нанесува на когницијата
Студиите од МИТ и Универзитетот во Калифорнија откриваат уште една загрижувачка работа: технологијата ја намалува нашата ментална активност. Студентите кои користат вештачка интелигенција за пишување есеи имаат помала мозочна активност, додека оние кои пишуваат „сами“ покажуваат подобри резултати. Овој феномен покажува колку ни е потребна активна ангажираност, наместо пасивна потрошувачка на содржина.
Овие резултати јасно покажуваат дека преголемата зависност од технологијата ја намалува нашата способност да се фокусираме, учиме и памтиме. Нашата когнитивна функција слабее, а ефектите се долгорочни. Нашата способност да размислуваме, да решаваме проблеми и да развиваме креативност постепено опаѓа.
