Најбогатиот човек во светот, Илон Маск, изјави дека неговата „работа во Вашингтон е главно завршена“, што може да ги смири акционерите на Тесла, но неговото повлекување може да ѝ ја одземе енергијата на DOGE (Department of Government Efficiency – Министерство за ефикасност на владата), која досега беше движечка сила на големите кратења во федералната администрација.
Со цел да ги смири загрижените акционери на Тесла по разочарувачкиот квартален извештај за приходите, Маск неделава им порача на инвеститорите дека неговото ангажирање во DOGE наскоро ќе се сведе на само еден или два дена неделно.
Пораката до пазарите беше јасна: Маск повторно се фокусира на своите компании. Но, неговото повлекување од Вашингтон ја остава DOGE без јасен лидер, што потенцијално ја ослабува групата која во првите 100 дена од вториот мандат на Трамп агресивно ги реформираше агенциите, доведувајќи до бројни отпуштања и укинувања, вклучувајќи ја и USAID и други агенции што се занимаваа со финансирање и помош за странски држави.
Месеците наназад, физичкото присуство на Маск во Белата куќа и на состаноците на кабинетот служеше и како меч и како штит — обезбедувајќи заштита на вработените во DOGE, застрашувајќи скептици и барајќи сè да се одвива со светлосна брзина.
„Ретко имате секретар во кабинетот кој ве поддржува и оперативно и политички,“ рече еден службеник на Трамп, кој, како и другите во овој извештај, говореше анонимно.
Многумина во Белата куќа не знаеа како да комуницираат со Маск кога DOGE носеше радикални мерки, како барањето вработените во федералната администрација да испратат мејл со „пет причини зошто им е потребна работата“, или кога се предлагаа кратења што политички можеа да му наштетат на Трамп — како намалувањето на Социјалното осигурување или отпуштање ветерани.
Сепак, кога Маск ќе се повлече, таа непријатност нема повеќе да важи за персоналот на DOGE, кој сега работи во рамките на агенциите и е подреден на нивните раководители. Високи функционери од Белата куќа веќе почнаа да го ограничуваат влијанието на DOGE, убедувајќи го Маск да го намали целта за заштеда од 1 билион долари на 150 милијарди — поради страв дека поголеми кратења би биле прештетни.
Внатрешни извори велат дека повлекувањето на Маск нема драстично да го смени начинот на функционирање на DOGE „на хартија“.
Операцијата што Маск ја изгради сега е вкоренета во речиси секој дел од извршната власт. Повеќето вработени во DOGE се политички именувани без временски рок на мандат. Други се сместени во Управата за општи услуги (GSA), која сега е команден центар на DOGE под водство на софтверскиот претприемач и сојузник на Маск — Стивен Ехикиан. Оттаму тивко се затвораат мали, независни агенции — како „Millennium Challenge Corporation“ со 300 вработени.
Масковите соработници Антонио Грасијас и Стив Дејвис остануваат вклучени во раководењето со иницијативата, давајќи насоки на персоналот на DOGE низ агенциите и помагајќи во спроведување на процесот на намалување на работната сила.
Иако DOGE првично имаше мандат да се бори против расипништво и измами, нејзината улога значително се прошири: сега вклучува собирање имиграциски податоци за планови за масовни депортации, помош во агендата на Трамп за бродоградба, и реализација на „Златни визи“ од 5 милиони долари по лице.
Сепак, јавното повлекување на Маск претставува олеснување за некои членови на кабинетот кои претходно имаа тензии со него поради кратењата на кадарот.
Владините претставници не беа изненадени од соопштението на Маск. Еден од нив, инаку поддржувач на Маск, изјави дека последните месеци било очигледно дека Маск е сè повеќе разочаран од Вашингтон — навикнат е да има целосна контрола и последен збор.
Во последниве месеци, неговото влијание опаѓа, а други секретари и лица од Белата куќа го „ставија под контрола“ со инсистирање на координација на активностите, што го забави неговото темпо.
Министерот за финансии Скот Бесент минатата недела презеде контрола од DOGE, отпуштајќи го вработениот Гевин Клајгер и назначувајќи нов комесар на Даночната управа (IRS). Отпуштањата во IRS, најавени за минатата недела, сè уште не се реализирани.
Тој конфликт, првпат објавен од Axios, ја засили скепсата на Маск кон Вашингтон.
Во Министерството за одбрана, секретарот Пит Хегсет јавно ја пофали DOGE, но приватно изразуваше загриженост за плановите за отпуштање десетици илјади цивилни вработени. Персоналот на DOGE веќе со недели е присутен во морнаричките канцеларии, анализирајќи програми за бродоградба и подготвувајќи препораки кои да се задржат, а кои да се укинат.
Еден висок функционер од Пентагон рече дека Хегсет „води низа иницијативи во согласност со волјата на претседателот“, вклучувајќи укинување на DEI (разновидност, еднаквост и инклузија) и ревизија на стандардите за физичка подготвеност.
Министерот за сообраќај Шон Дафи се спротивстави на DOGE при посетата на Техничкиот центар на FAA во Њу Џерси:
„Кога помислувам на DOGE и кратењата, можеби ги има на друго место, но ние тука всушност градиме нешта. Не можете да скратите пат до нова сообраќајница или нова контрола на летање.“
Маск, иако ветува повлекување, нема намера целосно да се повлече. Според Белата куќа, тој поради личното пријателство со Трамп, и понатаму ќе се појавува барем еднаш неделно во Вашингтон.
Во неговите компании, Маск и понатаму присуствува на неделни состаноци и дава директни коментари — како за Теслиниот робот Оптимус или за кампањата America PAC.
