Сегашните планови и политики ќе доведат до глобално затоплување од 2,6 до 3,1 Целзиусови степени овој век, со нула шанса за ограничување на зголемувањето на температурата на тотемската цел од 1,5 Целзиусови степени договорена во Париз во 2015 година, според новиот извештај објавен во четвртокот.
Всушност, постоечките мерки се толку далеку од она што е потребно што светот дури ризикува да надимне 2 Целзиусови степени, горната граница на договорот од Париз, предупредија ОН.
Сериозноста и зачестеноста на опасните топлотни бранови, деструктивните бури и другите катастрофи се зголемуваат со секој дел од затоплувањето. На 3 степени Целзиусови, велат научниците, светот би можел да помине неколку точки без враќање кои драматично ќе ја променат климата на планетата и ќе го зголемат нивото на морето, како на пример поради колапсот на поларните ледени капаци.
„Ако нациите не ги спроведат тековните обврски и потоа покажат огромно зголемување на амбициите во новите ветувања, проследено со брза испорака, целта на Парискиот договор за задржување на глобалното затоплување до 1,5 Целзиусови степени ќе биде мртва во рок од неколку години и 2 Целзиусови степени ќе го заземе своето место во единицата за интензивна нега“, рече Ингер Андерсен, шефица за животна средина на ОН.
Овогодинешното повторување на таканаречениот извештај за јазот во емисиите на ОН – проценка на јазот помеѓу политиките потребни за да се избегне климатска катастрофа и она што земјите всушност го прават – доаѓа само неколку недели пред светските лидери да се соберат во азербејџанскиот главен град Баку на климатскиот самит COP29.
Таму, земјите се соочуваат со задача да склучат договор за тоа како да ја финансираат климатската акција во светот во развој. Но, на самитот во Баку нашироко се гледа како на отскочна штица кон COP30 во Бразил следната година, крајниот рок за владите да поднесат нови планови за тоа како планираат да ги исполнат своите обврски од Парискиот договор.
Во светлината на наодите објавени во четвртокот, Андерсен повика на „драматично посилни“ планови, познати како национално определени придонеси (NDCs); повеќе средства за мерки за спречување на климатските промени; и лидерство од најголемите емитери.
Светот е веќе 1,3 Целзиусови степени потопол отколку пред Индустриската револуција, а емисиите на стакленички гасови кои ја затоплуваат планетата продолжуваат да растат, зголемувајќи се за 1,3 отсто минатата година во споредба со 2022 година.
Како резултат на тоа, ограничувањето на затоплувањето на релативната безбедност на париските цели стана потешко, барајќи уште поостри годишни намалувања на емисиите од 7,5 отсто или 4 отсто до 2030 година за 1,5 степени Целзиусови или 2 Целзиусови степени, соодветно.
Со тековните политики ширум светот, светот се движи кон затоплување од 3,1 Целзиусови степени до крајот на векот, се вели во извештајот. Мерките наведени во тековните NDC, кои не се целосно имплементирани, би го намалиле тоа на помеѓу 2,6 и 2,8 степени Целзиусови.
Сепак, дури и најдоброто сценарио од 2,6 степени Целзиусови претставува „катастрофално“ затоплување со „огромни влијанија врз луѓето, планетата и економиите“, предупредуваат од ОН.
Според сите три сценарија, шансите на светот да се ограничи затоплувањето на 1,5 Целзиусови степени се „практично нула“, пишуваат авторите, со глобалните температури „многу над“ тоа ниво до 2050 година и „еден од три шанси затоплувањето веќе да надмине 2 Целзиусови степени до тогаш.”
За да се стигне до 1,5 степени Целзиусови, глобалните емисии треба да се намалат за 42 проценти до 2030 година, или 28 проценти за патека до 2 степени Целзиусови – порака што беше вклучена и во минатогодишниот извештај, соодветно насловен „Скршен рекорд“.
