Фотографијата од студентката Надија Делимеѓац од Нови Пазар и студентот Сава Николиќ од Чуприје, таа со хиџаб, а тој со шајкача на главата, како стојат еден до друг во Краљево на протестот „Пумпај, пумпај, вода од Ибар“ за многумина е фотографија на годината. За поголем број на граѓани оваа сцена која ги одбележа студентските протести е симбол на промените што ги направија студентите.
Видеото од нивната случајна средба во Нови Сад стана подеднакво вирално, но и причина за верски предавачи, морални пуристи и спиритуалисти да ја нападнат студентката затоа што прегрнала човек што носи шајкача.
Надија Делимеѓац и Сава Николиќ се сретнаа пред половина година во Краљево на протестот „Пумпај, пумпај Ибарска вода“, четири дена откако во Нови Пазар се одржа големиот протест „Слободата владее со чаршијата“.
Фотографијата е направена по нивната повторна средба во пресрет на големиот комеморативен собир во Нови Сад по повод годишнината од падот на настрешницата на железничката станица. Таа случнајна средба, на искрени емоции, прегратка и бакнеж предизвика лавина напади врз девојката.
Првиот напад дојде од верскиот предавач и водач на вахабистичкото движење, Елведин Пезиќ од Босна и Херцеговина.
„Срам е за семејството, а по вера е јасно харам, муслиманка, девојка со забула, јавно да прегрне маж кој носи шајкача, а потоа таква слика да се шири на социјалните мрежи“, напиша Пезиќ на Фејсбук.
Објавата на Пезиќ само за 24 часа имаше повеќе од 10.000 реакции и коментари, од кои некои се придружија во фрлањето „дрвја и камења“ кон студентката која во Нови Сад ги поддржа студентите.
Меѓу радикалните исламистички објави имаше дури и предлози за да го спасат својот образ Пазарци јавно да ја обесат.
„Не напаѓајте сестра која ја брани правдата“
Друг исламски научник од Босна и Херцеговина, ефенди Бајазид Ничевиќ, рече: „не напаѓајте сестра која ја брани правдата“.
„Кога ќе се појави девојка која искрено сака да направи нешто добро, тие веднаш се нафрлаат врз неа, не затоа што им пречи што нешто е против Шеријатот, туку затоа што не им е дозволено да го кренат гласот против вистинското угнетување. И токму тоа, зборувањето на вистината пред угнетувачот, е најголемиот џихад во исламот! Никој не ја фали девојката за ракување или прегратка, бидејќи сите го знаеме ставот на Шеријатот за тоа. Ја фалиме за борбата за правда. Како што рекол Ибн Тејмија: Аллах ќе му помогне на праведен владетел иако е неверник, а нема да му помогне на неправеден владетел иако е муслиман“, рече ефенди Ниќевиќ.
Координаторката на Националната конвенција за ЕУ, Бојана Селаковиќ, на мрежата „X“ објасни што точно се случило во Нови Сад и за каков „грев“ на студентката станува збор.
„Ја обвинуваат дека прекршила религиозно правило во момент на целосен емоционален слом и веројатно огромна физичка исцрпеност и дозволила непознат маж, со различна религија, да ја прегрне и да ја бакне со хиџаб. Сава, од друга страна, млад човек, самиот под влијание на емоциите, иако бил свесен за реакциите што може да ги предизвика неговиот чин, не можел да постапи поинаку, како што направил. Заштитнички и почитувачки, бидејќи во српската култура, бакнежот во главата е речиси највисок знак на почит што може да се покаже на друго лице. Преведено во политички контекст, тоа беше чин на признавање: го признаваше правото на жената во хиџаб да биде дел од заедничката борба за достоинство. Но, она што претходниот политички контекст не можеше да го создаде за три децении, тој нов простор на единство беше создаден не во парламентот, туку на улицата“, напиша Селаковиќ.
Таткото на Надија, Муамер Делимеѓац ѝ се заблагодари на Бојана Селаковиќ за нејзината поддршка и статус за тоа „срамно дејство“ во очите на Пезиќ,.
„А што се однесува до моето мислење, како татко кој го виде видеото од нивното повторна средба во Нови Сад за прв пат, можам само да кажам дека не го видов на друг начин освен на начинот на кој го опишавте“, напиша Делимеѓац.
Студентот Сава Николиќ, на мрежата „X“ напиша, дека навредите што ги добиваат Надија и нејзиното семејство се неприфатливи бидејќи тие пред се, сè соборци обединети од заедничка борба за подобро утре.
„Прегратката од видеото што стана вирално за кратко време не е ништо повеќе од показател за емпатија бидејќи ја видов како плаче. Надија плачеше во тој момент, ја прегрнав за да ја утешам, не знаејќи дека не требаше да го направам тоа. По прегратката, таа ми објасни дека не прегрнува поради религиозни правила, што ме натера да се чувствувам исклучително лошо и сфатив дека сум направил грешка. Особено сум приврзан кон неа поради заедничката слика што беше направена на 16 април на протестот во Краљево, што е симбол на љубовта и помирувањето. И во овој поглед, не дозволувам нејзиното име, како и името на нејзиното семејство, да бидат споменати во лош контекст. Бидејќи таа, како и сите прекрасни луѓе што ги запознав во Нови Пазар, не заслужуваат да бидат навредени врз основа на религиозни правила, бидејќи чистото срце не знае што се поделби, ниту по религија ниту по нација“, напиша Сава Николиќ, меѓу другото, на мрежата „X“.
Надија и Сава зборуваа за нивното пријателство, сличности, разлики и заедничка борба за порталот Free media од Нови Пазар.
„Навистина не ми пречи неговата „дрскост“, бидејќи тој не се меша во моите верувања. Што ќе носиме на главата е наша одлука, а се сретнавме на патот кон истата цел, а тоа е подобра иднина за нашите деца, пријатели и сè што следи“, изјави студентката за медиумите, нагласувајќи дека таа и другите студентки со хиџаб успеале да ги разбијат предрасудите за покриените девојки.
Личина кој ја направи фотографијата, вели дека го видел Сава на плоштадот во Краљево, кого го запознал неколку дена претходно за време на прошетка кога студентите оделе кон Нови Пазар.
„Во тој момент, Надија и Сава се пронајдоа себеси, и во таа сцена го препознав потенцијалот на една фотографија, фотографија што може да остави силен впечаток кај публиката, што се покажа како вистина. Рушењето на предрасудите за односите меѓу Србите и Бошњаците, порака за единство и емпатија, се само основните пораки што ги испраќа оваа фотографија. Но, таа има повеќекратни значења за мене, како и за Надија и Сава, а најважно е дека е време за промени, за единство и уривање на сите бариери изградени меѓу нас од политичарите и нивните неуспешни политики“, рече Личина за порталот Н1.
Коментирајќи ги нападите врз неговиот сограѓанин поради видеото од Нови Сад, тој вели дека видеото оставило силен впечаток, а нападите што следеле се само показател за тоа колку ова општество треба да се промени и дека нивото на толеранција е сè уште ниско.
Тој истакна дека сè уште е многу среќен што бројот на позитивни коментари е поголем од негативните.
Еден таков глас дојде токму од Исламската заедница на Србија, од Мухамед Демировиќ, муфтија на Санџак, кој рече религијата нè учи дека честа е света.
„Озборувањата, лагата и јавното срамење немаат ништо заедничко со искрениот совет и претставуваат многу поопасен престап од она што се посочува“, напиша Демировиќ на Инстаграм со фотографија од две млади муслиманки кои се молат.
Тој заклучи дека „ако младите направиле грешка во формата, не смееме да ја занемариме суштината на нивната намера: да се борат за општото добро, да бараат пофер ред и да го заштитат човечкото достоинство“.
Сава Николиќ ги повика сите студенти во блокадата, јавни личности и граѓани кои ја поддржуваат студентската борба да застанат во одбрана на Надија, нагласувајќи дека тоа е наша морална обврска, „Бидејќи таа, како и сите ние, се бори за истата правда.“
Колегите на Надија, студенти на блокадата на Државниот универзитет во Нови Пазар, застанаа во нејзина одбрана, истакнувајќи дека непријатните коментари за неа доаѓаат од „за жал, религиозно образовани луѓе“.
„Болно е што ваквите коментари се однесуваат на нејзината верска облека, хиџаб и почитување на верските прописи, а доаѓаат од луѓе кои треба да претставуваат пример за толеранција и простување“, рекоа студентите на ДУНП.
Тие додаваат дека им е жал што истите овие луѓе сè уште не го привлекле вниманието кон неправдата, репресијата и насилството што потекнуваат од режимот, истакнувајќи дека токму тоа го определиле зборовите на пророкот Мухамед.
Студентите ги поканија членовите на исламската заедница да укажат на неправдата, насилството и репресијата од страна на режимот, а во согласност со работите за кои се залагаат.
