Ова прашање повторно стана актуелно по веста дека компанијата „Мател“ стапува во партнерство со „ОпенАИ“, креаторите на ChatGPT, со цел развој на нова генерација „паметни“ играчки. Иако деталите сè уште се тајна, најавата веднаш ги отвори старите прашања: колку интелигенција е премногу – кога станува збор за играчки наменети за деца?
Историјата не заборава. Во 2015 година, „Hello Barbie“ беше револуционерна – кукла која зборува, води дијалог и се поврзува со интернет за да учи од секоја интеракција. Но токму оваа иновација предизвика бран реакции. Родители и експерти алармираа за нарушена приватност, небезбедни сервери и потенцијални хакерски упади. Истражувачи демонстрираа дека куклата може да биде „пресретната“ – лични разговори, локација и податоци на децата беа изложени на ризик. До 2017 година, производот беше повлечен од продажба.
Сега, со уште помоќна AI и поголема интеграција во секојдневието, дали сме навистина подготвени за нова „паметна Барби“?
Експертите се поделени. Од една страна, генеративната AI нуди неверојатни можности за персонализирано учење, интерактивни приказни и дури и емоционална поддршка. Од друга страна – токму овие „човеколики“ карактеристики може да ги нарушат границите помеѓу реалноста и фантазијата кај најмладите.
Истражувањата покажуваат дека децата најмногу уживаат во слободната игра, кога тие самите измислуваат светови, сценарија и улоги. Играчки што „знаат премногу“ или реагираат однапред програмирано може да ја гушат оваа природна креативност. Наместо соништа – добиваме скрипти.
Затоа, некои производители бараат алтернативи. Toniebox и Yoto Player нудат аудио-приказни без екрани и интернет – технологија која го поддржува имагинарниот свет, без да го дефинира. Компанијата Nex оди чекор понатаму, со конзола базирана на движење и обработка на податоците локално – без cloud, без траги.
Поуката е јасна: не секоја технолошка иновација е подобрување. Во светот на детската игра, понекогаш помалку е навистина повеќе.
И додека ја чекаме новата генерација „паметни“ кукли, се прашуваме – дали сме научиле доволно од „Hello Barbie“? Или повторно ќе го пуштиме духот од шишето – само овојпат со уште помоќен процесор и глас како вистински пријател?
Извор: Vox
