Ново истражување покажува дека крвта на луѓето кои живеат екстремно долго – како што се стогодишниците и оние кои живеат над 110 години (суперстогодишници) – има посебни карактеристики што ги разликуваат од другите луѓе.
Научниците веруваат дека разбирањето на овие разлики би можело да им помогне на другите луѓе да живеат подолг и поздрав живот, пишува Science Alert.
Новите наоди покажуваат дека поволните биомаркери во крвта на овие долговечни луѓе почнуваат да се појавуваат веќе на 65-годишна возраст. Иако сè уште не е јасно точно како овие биомаркери влијаат на здравјето или колку имаат врска со гените или начинот на живот, тие може да имаат заштитна улога против стареењето и болестите.
Едно од најдеталните генетски и физиолошки испитувања беше извршено оваа година во Шпанија на примерокот од суперстогодишната Марија Брањас, која живееше 117 години. Нејзините крвни тестови покажаа здрави маркери на имунолошкиот систем и екстремно ниски нивоа на „лош“ холестерол, а клетките на нејзиното тело се однесуваа како да се значително помлади отколку што всушност беше.
Интересно е што нејзините теломери, заштитните капачиња на крајот од хромозомите кои се поврзани со ризикот од смрт, беа многу кратки. Иако пократките теломери обично се смета дека укажуваат на постара биолошка состојба, кај најстарите луѓе оваа особина можеби не е неповолна, па дури може да игра улога во спречувањето на ширењето на ракот.
Масни киселини за долг живот
Покрај тоа, студиите од Кина покажаа дека стогодишниците имаат пониски нивоа на масни киселини и други метаболити во крвта во споредба со помладите луѓе, што може да има и врска со подолгиот живот.
Научниците веруваат дека еден ден овие биомаркери би можеле да се користат во крвни тестови кои би го предвиделе биолошкото време на живот или кои би можеле да послужат како „часовници за долговечност“.
Иако крвта е многу сложена и сè уште не постои единствен сигурен тест за да се предвиди колку долго ќе живее некој, научниците веруваат дека проучувањето на крвта на долговечните луѓе може да помогне во идентификувањето на оние кои стареат брзо и кои се изложени на поголем ризик од прерана смрт.
Медитеранската исхрана како клуч
Студиите дури покажаа дека младата крв може да дејствува врз стареењето на клетките на кожата, додека метаболитите поврзани со стареењето често зависат од исхраната, што укажува дека нутритивните интервенции можат да придонесат за поздраво стареење. Марија Брањас јадела медитеранска исхрана богата со јогурт, а нејзиниот цревен микробиом бил исклучително млад, што може да биде дел од нејзиниот успех во постигнувањето долговечност.
Иако геномот игра важна улога во очекуваниот животен век, гените не се судбина – животната средина и начинот на живот исто така имаат значително влијание врз очекуваниот животен век. Научниците се надеваат дека истражувањето на стогодишниците и суперстогодишниците еден ден ќе доведе до создавање нови лекови или препораки за начин на живот што би можеле да им користат на сите.
