Mедицинските експерти предупредуваат дека, иако кофеинот носи одредени здравствени придобивки, лесно може да се претера, што доведува до сериозни негативни последици.
Кога се внесува во организмот, кофеинот ги блокира аденозинските рецептори во мозокот. Аденозинот природно се акумулира додека сме будни и предизвикува чувство на замор. Со неговото блокирање, кофеинот ја зголемува активноста на допаминот, адреналинот и епинефринот, што резултира со поголема будност, концентрација и енергија. Според неврологот Роберт Кован од Универзитетот Стенфорд, ова е причината што луѓето чувствуваат подобрување на расположението и менталниот фокус по консумирање кофеин. Но, времетраењето на ефектите е индивидуално, а експертите препорачуваат да не се надминува дневниот внес од 400 милиграми и кофеинот да не се консумира по 14 часот. Наглиот прекин кај редовните конзументи може да доведе до главоболки, раздразливост и замор бидејќи мозокот се навикнува на неговото присуство.
Иако кофеинот сам по себе има одредени здравствени својства, најголемите придобивки доаѓаат од пијалаците што природно го содржат, односно кафето и чајот. Тие се богати со полифеноли и антиоксиданти, за кои истражувањата покажуваат дека можат да го намалат ризикот од кардиоваскуларни заболувања, дијабет тип 2, рак на црниот дроб и зголемена смртност од различни причини. Дури и декофеинизираното кафе покажува значајни позитивни ефекти. Интересно, едно британско истражување утврдило дека мелено и инстант кафе, но не и декофеинизирано, се поврзуваат со намален ризик од аритмии.
Во спортската медицина кофеинот се смета за најконзистентниот стимуланс за подобрување на физичките перформанси. Истражувачот Брајан Саундерс од Универзитетот во Сао Паоло забележал дека дури и очекувањето дека се консумира кофеин без реално да се внесе може значително да го подобри резултатот, што укажува на силен плацебо-ефект.
Сепак, кофеинот може брзо да стане штетен ако се консумира во прекумерни количини. Преголемите дози доведуваат до анксиозност, забрзано чукање на срцето, нарушувања на спиењето, дигестивни проблеми и зависност. Затоа експертите советуваат умереност, внимателно следење на дневниот внес и свесност за скриените извори на кофеин, особено во енергетските пијалаци и суплементите.
Медицинските професионалци го потенцираат истиот заклучок: кофеинот може да биде корисен, но само доколку се користи со мерка и со разбирање на неговото влијание врз телото.
Извор: National Geographic
