Во месецт мај, посветен на подигнување на свеста за ракот на кожата, особено е важно да се информираме за меланомот – најопасниот облик на рак на кожата. Иако е редок, меланомот може брзо да се прошири и да стане животозагрозувачки ако не се открие навреме.
Добрата вест е дека, ако се дијагностицира рано, шансите за целосно излекување се значително поголеми.
Како да го препознаете меланомот?
Експертите препорачуваат користење на ABCDE правилото за самопреглед на бемките:
- A – Асиметрија: Една половина од бемката не одговара на другата.
- B – Граница (Border): Неправилни, назабени или заматени рабови.
- C – Боја (Color): Присуство на повеќе нијанси – кафеава, црна, црвена, сина или бела.
- D – Дијаметар (Diameter): Бемки поголеми од 6 мм треба да се следат внимателно.
- E – Еволуција (Evolution): Секоја промена во големина, форма, боја или текстура со текот на времето.
Дополнителни алармантни знаци вклучуваат чешање, крварење, болка или воспаление на бемката.
Кој е во ризик?
Поголем ризик за развој на меланом имаат лицата со:
- Светол тен, светли или црвени коси, и сини очи.
- Голем број бемки или присуство на атипични бемки.
- Семејна историја на меланом.
- Честа изложеност на сонце без соодветна заштита или користење на солариум.
Превенција и рано откривање
Редовните самопрегледи на кожата, најмалку еднаш месечно, се клучни за рано откривање на промени. Особено внимание обрнете на тешко достапните места како грбот, скалпот, стапалата и зад ушите. Годишните прегледи кај дерматолог, вклучувајќи дермоскопија, можат да откријат промени невидливи со голо око.
За заштита од штетните UV зраци, користете креми со висок SPF фактор, избегнувајте изложеност на сонце помеѓу 10 и 16 часот, и носете заштитна облека и капи.
Запомнете, раното откривање на меланомот значително ги зголемува шансите за успешно лекување, а редовната грижа за вашата кожа може да ви го спаси животот.