Овие региони се познати како сини зони, а научниците што ги проучуваат заклучиле дека долговечноста на нивните жители не се должи на случајност или само на генетика, туку првенствено на секојдневните навики. Исхраната тука игра клучна улога.
Каде се наоѓаат сините зони — и што ги поврзува?
Постојат пет светски сини зони:
- Окинава (Јапонија)
- Сардинија (Италија)
- Икарија (Грција)
- Полуостровот Никоја (Костарика)
- Заедницата на адвентисти во Лома Линда (Калифорнија, САД)
Иако географски и културно се сосема различни, овие места имаат изненадувачки сличности кога станува збор за животниот стил и начинот на исхрана. Жителите таму се хранат едноставно, сезонски и претежно со локално произведена храна.
Нивната исхрана се темели на растителни намирници. Индустриски преработена храна речиси и да не се користи, а месо се јаде ретко и во мали количини. Оброците се скромни, но хранливи, и се подготвуваат дома — често од состојки од сопствената градина.
Покрај здравата исхрана, овие луѓе имаат и сличен стил на живот: се движат секој ден преку природни активности — градинарство, пешачење, домашни обврски. Силната социјална поврзаност, заедничката поддршка и чувството на животна цел значително го намалуваат стресот и го подобруваат општото здравје.
Што точно јадат луѓето во сините зони — и што можеме да научиме од нив?
Иако одредени намирници се разликуваат од регион до регион, основните начела на исхрана се многу слични:
- Во срцето на секој оброк се растенијата — особено зеленчукот, мешунките (грав, леќа, наут), овошјето и интегралните житарки.
- Зеленчукот се јаде секојдневно, подготвен едноставно, без сложени сосови или вишок маснотии.
- Јаглехидратите доаѓаат од природни извори — како ориз, овес, јачмен.
- Масти се внесуваат умерено, најчесто преку маслиново масло (во медитеранските региони) или растителни масла како сусамово (во Јапонија).
- Овошјето е сезонско и свежо, без додаден шеќер.
- Ферментирани производи — како јогурт, мисо супа и кисел зеленчук — се често присутни и имаат позитивен ефект врз варењето и имунитетот.
- Риба и морски плодови се јадат повремено, додека месото е резервирано за ретки пригоди и во многу мали количини.
- Млечните производи се ограничени, и се користат во традиционални форми — на пример, овчо сирење во Сардинија.
Не е важно само што јадете — туку и како јадете
Во сините зони, оброците се редовни, но скромни. Во Окинава, на пример, постои практика наречена „хара хачи бу“ — да се престане со јадење кога ќе се достигне околу 80% ситост. Луѓето јадат полека, со внимание, често во друштво и со почит кон храната и времето поминато на масата.
Заклучок
Долговечноста не е мистерија — туку резултат на доследни, здрави навики. Наученото од сините зони покажува дека балансираната растителна исхрана, умереноста, социјалната поврзаност и активниот животен стил се тајната формула за долг и здрав живот. И сето тоа започнува — од чинијата.
Извор: Index.hr
