Оваа болест се пренесува од животни на луѓе, директно или индиректно, преку контакт со урина или ткива од заразени животни, како и со вода, почва или други површински средини контаминирани со урина на заразени животни.
Бактеријата навлегува во организмот преку оштетена кожа (посекотини, гребнатини), преку голи раце и нозе, како и преку мукозните мембрани на очите, носот и устата. Инфекцијата може да се добие и преку консумирање контаминирана храна или вода.
Пренос од човек на човек не е забележан, а ретко може да се случи вертикален пренос од мајка на дете.
Главни резервоари на инфекцијата се домашни и диви животни, како говеда, свињи, кучиња, коњи, стаорци и други глодари.
Време на инкубација
Инкубацијата трае од два дена до четири недели, во просек околу 21 ден.
Клиничка слика
Болеста може да се манифестира во блага форма или без симптоми, но и во потешки клинички слики. Чести симптоми се:
- Висока температура
- Главоболка
- Фотофобија (пречувствителност на светлина)
- Потење
- Гадење, повраќање
- Мускулна болка, особено во мускулите на грбот и нозете
- Губење апетит
- Промени во расположението, халуцинации или кошмари
Во потешки случаи може да се јават жолтица, отежнато дишење, нарушен вид, дијареја и кожни промени.
Лица со зголемен ризик се оние кои се во чест контакт со животни или природни средини – како што се земјоделци, ветеринари, рибари, комунални работници, војници, или лица кои престојуваат или спортуваат во природа (кајакари, пливачи, пешаци низ реки и мочуришта).
Лабораториска дијагностика
За потврда на дијагнозата се користат серолошки тестови како MAT (Mикроаглутинациски тест – златен стандард) и ELISA, како и директна изолација на бактеријата од крв, урина или цереброспинална течност.
Третман
Лептоспирозата се лекува со антибиотици (на пр. тетрациклин или пеницилин), при што е важно третманот да започне што е можно порано – веднаш по појавата на симптомите.
Превенција
За општата популација важат следниве превентивни мерки:
- Избегнување контакт со потенцијално контаминирани води и терени
- Темелно миење на рацете со сапун и вода
- Избегнување пливање или престој во води во кои има присуство на животни
- Контрола и истребување на глодари
- Заштита на храна и вода од животински контакт
- Хлорирање на вода за пиење и вода во базени
- Одржување на добра хигиена при чување и одгледување на животни
- Покривање на рани со водоотпорни завои при работа со почва, кал или вода
- Избегнување хранење на домашни миленичиња со суров измет или месо од непознато потекло
- Антибиотска профилакса за лица изложени на зголемен професионален ризик
Во услови на епидемија
Поплави, дождови или други климатски услови кои доведуваат до загадување на почвата и површинските води, можат да доведат до епидемиски појави на лептоспироза. Во такви случаи, важно е:
- Итна дијагноза и третман на заболени
- Идентификација и контрола на изворот на инфекција
- Информирање и предупредување на населението во ризични подрачја
Мерки за прекин на преносот:
- Користење лична заштитна опрема: ракавици, чизми, маски, очила
- Туширање по контакт со потенцијално контаминирана средина
- Избегнување контакт со болни или мртви животни без заштита
- Дезинфекција на објекти каде се држат или преработуваат животни
- Обезбедување на безбедна вода за пиење и санитарна вода
- Контрола на пристап до загадени подрачја (езера, реки, поплавени подрачја)
- Примена на механизација при земјоделски активности со соодветна заштита
- Контрола на квалитетот на месото и добитокот што се купува
Овие мерки се важни за зачувување на јавното здравје и спречување на ширење на оваа потенцијално сериозна болест.
Извор: N1info.rs
