Њујорк стана првата американска држава која ја прекинува зависноста од гасот и другите фосилни горива во новоизградените објекти – одлука што се смета за еден од најрадикалните потези во борбата против климатските промени во САД.
Со новиот закон, кој доби судска потврда кон крајот на јули, во поголемиот дел од новите градби ќе биде забрането користење на системи што работат на гас. Наместо тоа, сопствениците ќе мора да се потпрат на електрични решенија како топлински пумпи и индукциски шпорети.
Зошто ова е важно? Зградите во Њујорк се одговорни за околу една третина од сите емисии на штетни гасови, што ја прави оваа промена клучен чекор во планот на државата да ги намали емисиите на јаглерод диоксид за 85% до 2050 година.
Постепена примена и исклучоци
Новите правила ќе стапат на сила во 2026 година за објекти до седум ката, а три години подоцна и за сите поголеми згради. Иако законодавците целеа кон широка примена, предвидени се и исклучоци – болници, фабрики, индустриски комплекси, пералници и комерцијални кујни засега нема да бидат опфатени.
Важна напомена е дека законот не се однесува на веќе изградени згради. Тоа значи дека реновирањата и замената на постојната опрема нема да бидат ограничени.
Судска битка и пресврт
Градежниот сектор жестоко се спротивстави на ваквата регулатива и поднесе тужба со аргумент дека е во судир со федералните закони за енергетска ефикасност. Но, судот пресуди во корист на државата – образложувајќи дека ограничувањето е поврзано со инсталацијата на опремата, а не со самата употреба, со што не се крши федералното право.
Национални последици
Одлуката во Њујорк е дочекана како победа на еколошките активисти, но истовремено отвора нов фронт во САД. Во повеќе држави, од Колорадо до Вашингтон, веќе се водат слични правни битки. Ако судовите донесат различни пресуди, прашањето најверојатно ќе заврши пред Врховниот суд, чија одлука ќе биде задолжителна за сите држави. Со ова, Њујорк не само што постави нов стандард за енергетска политика, туку и испрати порака дека радикалните мерки за декарбонизација се можни – и неизбежни.
