Женско лидерство и учество жените во политиката

Само 28 земји во светот имаат лидери жени

Еднаквото учество и лидерство на жените во политичкиот и јавниот живот се од суштинско значење за постигнување на целите за одржлив развој до 2030 година. Сепак, податоците покажуваат дека жените се недоволно застапени на сите нивоа на одлучување ширум светот и дека постигнувањето родова еднаквост во политичкиот живот е сеуште далеку

UN Woman неодамна го објави извештајот за учеството на жените во политиката, во извршната власт, во парламентите и во телата на централната и локалната самоуправа.

Според нивната анализа за застапеноста на жените на позиции во извршната власт, до 13 мај 2024 година, има само 28 земји каде што жените се на позиции на шефови на држави и/или влади. Со сегашното темпо, родовата еднаквост на највисоките позиции на моќ нема да се постигне уште 130 години. Само 15 земји имаат жена шеф на држава, а 16 земји имаат жена шеф на влада.

Првпат собраните податоци од UN Women покажуваат дека жените претставуваат 22,8 отсто од членовите на Кабинетот на чело на министерствата од 1 јануари 2023 година. Има само 13 земји во кои жените заземаат 50 проценти или повеќе од позициите на министри во Кабинетот.

Петте најчесто именувани жени на позициите на министри во Кабинетот се на позициите за родовата еднаквост, а потоа следуваат прашањата за семејството и децата, социјалната вклученост и развој, социјалната заштита и социјалната сигурност и прашањата на домородните и малцинствата.

Во однос на позицијата на жените во националните парламенти, само 26,5 отсто од пратениците се жени, што е повеќе од 11 отсто во 1995 година. Само шест земји имаат 50 отсто или повеќе жени во парламентот во еден или долниот дом: Руанда (61 отсто), Куба (53 отсто), Никарагва (52 отсто), Мексико (50 отсто), Нов Зеланд (50). проценти), и Обединетите Арапски Емирати (50 проценти).

Дополнителни 23 земји достигнаа или надминаа 40 проценти, вклучувајќи 13 земји во Европа, шест во Африка, три во Латинска Америка и Карибите и една во Азија.

На глобално ниво, постојат 22 држави во кои жените сочинуваат помалку од 10 отсто од пратениците или пак собранијата се без воопшто жени.

Со сегашната стапка на напредок, родовата еднаквост во националните законодавни тела нема да се постигне пред 2063 година.

Жените имаат 36 отсто од пратеничките места во Латинска Америка и Карибите и сочинуваат 32 отсто од парламентарците во Европа и Северна Америка. Во субсахарска Африка има 26 отсто жени законодавци, а потоа следат Источна и Југоисточна Азија со 22 отсто, Океанија со 20 отсто, Централна и Јужна Азија со 19 отсто и Северна Африка и Западна Азија со 18 проценти од жените.

Положбата на жените во локалната власт не е нималку поразлична. Податоците од 141 земја покажуваат дека жените сочинуваат повеќе од 3 милиони (35,5 отсто) од избраните членови во локалните советодавни тела. Само три земји достигнаа 50 отсто, а дополнителни 22 земји имаат повеќе од 40 отсто жени во локалната власт.

Регионални варијации се забележани и за застапеноста на жените во локалните советодавни тела, од јануари 2023 година: Централна и Јужна Азија, 41 отсто; Европа и Северна Америка, 37 проценти; Океанија, 32 отсто; Источна и Југоисточна Азија, 31 отсто; Латинска Америка и Карибите, 27 проценти; субсахарска Африка, 25 проценти; Западна Азија и Северна Африка, 20 проценти.

Урамнотеженото политичко учество и поделбата на моќта меѓу жените и мажите во одлучувањето е меѓународно договорената цел поставена во Декларацијата и платформата за акција од Пекинг.

Додека повеќето земји во светот не постигнаа родова еднаквост, родовите квоти значително придонесоа за напредок во текот на годините. Во земјите со законски квоти за кандидати, застапеноста на жените е пет процентни поени и седум процентни поени повисока во парламентите и локалната власт, соодветно, во споредба со земјите без такво законодавство.

Постојат воспоставени и се повеќе докази дека женското лидерство во процесите на донесување политички одлуки ги подобрува. На пример, истражувањето за панчајати (локални совети) во Индија откри дека бројот на проекти за вода за пиење во областите со совети предводени од жени е 62 отсто поголем отколку во оние со совети предводени од мажи. Во Норвешка, беше пронајдена директна причинско-последична врска помеѓу присуството на жени во општинските совети и покриеноста со грижата за децата .

Жените демонстрираат политичко лидерство работејќи преку партиски линии преку пратеничките групи на жени – дури и во политички најборбените средини – и со застапување прашања за родовата еднаквост, како што се елиминацијата на родовото насилство, родителското отсуство и грижата за децата, пензиите, родовата еднаквост закони и изборни реформи.

е-Трн да боцка во твојот инбокс

Последни колумни